Laparoskopi işleminin plazma ACTH, kortizol, DHEA ve aldosteron düzeylerine etkisi

Abstract

ÖZET Cerrahi girişim ve diğer uyanlar sonucu oluşan stresin bir seri metabolik ve hormonal değişiklere yol açtığı bilinmektedir. Laparoskopi işlemi cerrahi travmaya benzer bir travma oluşturmaktadır. Bu çalışmada laparoskopi işleminin stres hormonlarına etkisi araştırılmıştır. Laparoskopik tetkik yapılan 19 hastadan, işlemin değişik aşamalarında hormon tayinleri için kan örnekleri alınmıştır. Stres hormonları olarak ACTH, kortizol, DHEA-S ve aldosteron tayinleri yapılmıştır. İstatistiksel analiz sonucunda, ACTH plazma düzeylerinde birinci ve üçüncü ölçüm arasında anlamlı değişim bulunmuş olup diğer ölçümler arasında anlamlı değişim saptanmamıştır. Kortizol ve aldosteron plazma düzeyleri arasında, bazal değerlerle diğer ölçümler arasında anlamlı değişimler saptanmıştır. DHEA-S plazma düzeyleri arasında birinci ve ikinci ölçümler arasında anlamlı değişim saptanmazken, diğer ölçümlerde istatistiksel açıdan anlamlı değişimler bulunmuştur. Bu sonuçlara göre laparoskopi işlemi süresince ACTH, kortizol, DHEA-S ve aldosteron düzeylerinde anlamlı artışlar saptanmıştır. Laparoskopi işlemi süresince stres hormonlarının aşırı yükselmesinin kontrol altına alınabilmesi amacı ile, işlem öncesi premedikasyon yapılmasının yararlı olabileceği kanısına varılmıştır.