Sıçan over iskemi-reperfüzyon modelinde Rosuvastatin`in over üzerine tedavi edici etkisinin histopatolojik ve histomorfometrik olarak değerlendirilmesi

Abstract

Dünyada yaygın ölüm nedenlerinin başında gelen kardiyovasküler hastalıkların patofizyolojisinin temelinde doku iskemisi ve reperfüzyon hasarı rol oynamaktadır. Bu hasarı azaltmak için çeşitli tıbbi ve cerrahi yöntemler denenmektedir. Deneysel sıçan yumurtalık IR (iskemi reperfüzyon) modeli oluşturulan çalışmamızda iskemi ve IR hasarına rosuvastatinin etkisinin histolojik ve histomorfometrik parametrelerle değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Çalışmamızda 40 adet genç erişkin Spiraque-Dawley sıçan kullanıldı. Sıçanlar kontrol (K), 15 dakika iskemi (15I), 15 dakika iskemi reperfüzyon (15IR), 15 dakika iskemi reperfüzyon düşük doz tedavi (15IR0,5), 15 dakika iskemi reperfüzyon yüksek doz tedavi (15IR20) olmak üzere 5 gruba bölündü. Her grupta 8 adet sıçan bulunmaktaydı. 15 dakika iskemi grubu sıçanların sol overlerine klamp ile 15 dakika iskemi uygulandı ve hemen ardından sol overektomi yapıldı. Kontrol grubuna serum fizyolojik (SF) verildi. İskemi reperfüzyon, düşük ve yüksek doz tedavi grubu sıçanlarına 15 dakika iskemi yapılmasının ardından klamp açıldı ve IR grubuna SF, düşük doz tedavi grubuna 0,5 mg/kg, yüksek doz tedavi grubuna ise 20 mg/kg rosuvastatin intraperitoneal (ip) tek doz verildi. İskemi dışındaki diğer tüm gruplara 24 saat reperfüzyon sonrası sol overektomi yapıldı. Sol overler Sorenson tamponunda hazırlanmış %4'lük formaldehit ile fikse edildi. Rutin doku takip iskemi sonrasında alınan kesitler hematoksilen-eozin (HE), periodik asit şif (PAS) ve Masson üçlü boyası (TCM) ile boyandıktan sonra histopatolojik ve histomorfometrik olarak incelendi.Elde ettiğimiz bulgularda kontrole göre iskemi grubunda kanama, konjesyon ve ayrışma skorlarının ve stroma hacim oranının arttığı gözlemlendi. İskemi reperfüzyon grubunda ise iskemi bulgularına ek olarak ödem skorunda da artış saptandı. 15IR0,5 ve 15IR20 tedavi gruplarında histopatolojik olarak kanama, konjesyon ve hücreler arası ayrışma bulgularının iskemi ve iskemi reperfüzyon gruplarına göre düzeldiği görüldü. Histomorfometrik olarak IR grubuna gore tedavi gruplarının stroma hacim oranının doz bağımlı olarak azaldığı ölçüldü.Sonuç olarak, IR süreci yumurtalığın stromasında belirgin histopatolojik değişikliklere yol açmaktadır. Statin grubu ilaçlardan olan rosuvastatin IR sürecinde stromadaki histolojik bulgulardan kanama ve konjesyonu düzeltmiştir. Aynı grupta stromadaki hacim oranı azalışının da buna bağlı olduğu düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler:Sıçan, yumurtalık iskemisi, rosuvastatin, iskemi-reperfüzyon, yumurtalık torsiyonu, histomorfometrik değerlendirme.

Tissue ischemia and reperfusion injury plays a role on the basis of pathophysiologic events of cardiovascular diseases which is one of the leading common causes of death in the world. Various medical and surgical methods have been investigated new treatment methods of the ischemia reperfusion (IR). (Our study: The effect of rosuvastatin under histological and histomorphometric parameters on ischemia and IR is intended in our study in which a model of experimental rat ovarian IR is created).In the study, 40 young adult female Spiraque-Dawley rats were divided into 5 groups. Ovarian ischemia was produced by applying vascular clamps to left ovaries. In control (K) group, only serum physiologic (SF) was given intraperitoneally (ip). In group ischemia (I) left ovarectomy was performed after a unilateral ischemia period of 15 minutes. In group ischemia reperfusion (IR), left ovaries were removed following unilateral IR periods each lasted for 24 hour. SF was injected ip at the same time as the beginning of reperfusion periods. In groups low dose treatment (0,5 mg/kg, 15IR0,5) and high dose treatment (20 mg/kg, 15IR20) same experimental protocol which was conducted in IR was repeated. Athe same time as the beginning of reperfusion rosuvastatin was injected ip instead of SF in IR group. Removed ovaries were fixed with 4% neutral formaldehyde submited to histological evaluation. Sections were analysed as histopathologically and histomorphometrically after being stained with hematoxylin-eosin (HE), periodic acid Schiff (PAS) and Masson's trichrome (TCM).It is observed that hemorrage, congestion and cohesion scores and the ratio of stromal volume increased in ischemia group compared to control group. In addition to the results on ischemia group edema score is also increased in ischemia reperfusion group. In our findings, histopathological appearances such as hemorrhage, congestion and cohesion are healed on low and high dose treatment groups compared to the ischemia and ischemia reperfusion groups. We measured that stroma volume ratio of treatment groups decreases histomorphometrically in a dose-dependent manner according to IR group.In conclusion, this result showed that rosuvastatin has beneficial effects on the histological appearance in the rat ovaries after unilateral IR injury. The IR process leads to significant histopathological changes in the ovarian stroma. Rosuvastatin, which is one of the statin group drugs, improved histological appearance of bleeding and congestion on the stroma. It is thought to be related to the loss on the volume ratio of the stroma in the same group.Key words:Rat, ovarian ischemia, rosuvastatin, ischemia-reperfusion, ovarian torsion, histomorphometric evaluation.