Darbe dönemlerinde Türk medyası: 27 Mayıs, 12 Eylül ve 15 Temmuz örnekleminde medya–demokrasi ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada darbe dönemlerinde medya ve demokrasi ilişkisi, örneklem içerisine yer alan gazetelerin birinci sayfalarından yer verdikleri haberler bağlamında incelenmektedir. Çalışmada eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılarak, makro yapı içerisinde yer alan konu başlıklarına bağlı kalınmaktadır. Teun A. Van Dijk'in analiz şematiği kullanılarak, darbe dönemlerinde Türk basınında yer verilen haberlerin medya ve demokrasi ilişkisi içerisinde üstlendikleri rol ele alınmaktadır. Çalışma, Türkiye'de gerçekleşen üç darbe dönemini kapsamaktadır. Bunlar; 27 Mayıs 1960 askeri darbesi, 12 Eylül 1980 askeri darbesi ve son olarak ise 15 Temmuz 2016 askeri darbe girişimidir. Örneklem içerisinde yer alan gazeteler darbe dönemlerine göre; 27 Mayıs 1960 darbesi için, `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet, Tercüman ve Vatan` gazeteleri olurken, 12 Eylül 1980 darbesi için, `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet ve Tercüman` gazeteleri olup ve 15 Temmuz 2016 darbe girişimi içinse, `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet, Sözcü ve Vatan` gazeteleri olmuştur. Çalışma, yazılı basında yer alan haberler üzerinden medya ve demokrasi arasındaki ikili ilişkiye ışık tutma amacı taşımaktadır.

In this study the relationship between media and democracy in periods of the coup is examined in the context of the news published on the first pages of the newspapers in the sample. By using critical discourse analysis method the study sticks to the topics covered in macro stucture. Using the analysis schema of Teun A. Van Dijk, the role of news that are published in the Turkish media and the relationship between media and democracy during the coup periods are discussed. The study covers three coups happened in Turkey. These are; 27 May 1960, 12 September 1980 and lastly 15 July 2016 Military Coups. The newspapers in the sample are `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet, Tercüman and Vatan` for the 27 May 1960 Military Coup, `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet and Tercüman` for the 12 September 1980 Military Coup and `Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet, Sözcü and Vatan` for the 15 July 2016 Military Coup according to the coup periods. The study aims to shed light on the bilateral relations between media and democracy through the news in the printed press.