Lambda-cyhalothrinin swiss albino ratlarda biyokimyasal ve hematolojik etkileri

Abstract

öz Bu çalışmada pyrethroid insektisitlerden lambda-cyhalothrinin ratlarda karaciğer, böbrek ve hematolojik parametreler üzerine olan toksik etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla insektisitin, üç farklı dozu (0.8, 3.06, 12.6 mg/kg) ratlara intraperitonal olarak 48 saatlik aralıklarla boyunca 13 gün enjekte edilmiştir. Araştırmada karaciğer ve böbrek üzerine etkileri incelemek için plazma alanın aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), laktat dehidrogenaz (LDH), y- glutamil transferaz (GGT) enzim aktiviteleri, malondialdehid (MDA) konsantrasyonu, plazma albümin, total bilirubin, üre ve kreatinin konsantrasyonları ölçülmüştür. Hematolojik parametreler olarak da eritrosit sayısı (RBC), hemoglobin (hb) ve hematokrit değeri (htc), lökosit sayısı (WBC), tenfosit sayısı, lenfosit yüzdesi ve trombosit sayısı incelenmiştir. Bu parametreler üzerine lambda-cyhalothrinin dozlarının etkisi, dozların eşeye ve süreye bağlı etkileri incelenmiştir. Sonuç olarak doz gruplarında; karaciğerde oluşan toksik hasara bağlı olarak ALT, AST, LDH, GGT enzim aktiviteleri, MDA konsantrasyonu, albumin, total bilirubin konsantrasyonlarının, böbrek hasarına bağlı olarak da üre, kreatinin konsantrasyonlarının arttığı bulunmuştur. Ayrıca kullanılan dozların hematolojik parametreleri etkilediği RBC sayısı, Hb ve Htc değeri, WBC ve lenfosit sayısındaki artış ile tespit edilmiştir. Çalışmada insektisitin karaciğerde oluşturduğu hasarların süreye bağlı olarak geri dönüşümlü olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelinden Lambda-cyhalothrin, Rat, Biyokimyasal parametreler, Hematolojik parametreler.

ABSRACT In this study, the toxic effects of lambda-cyhalothrinin, pyrethroid insecticide, on hepatic, renal and hemotological parameters of rats were investigated. The three different doses of insecticide as 0.80, 3.06 and 6.12 mg/kg were injected to the rats for 13 days with 48h intraperitonealry. To detect the renal and hepatic injury, plasma enzyme activities of alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), lactate dehydrogenase (LDH), y-glutamyltransferase (GGT), malondialdehide (MDA) concentrations and albumine, total bilirubine, urea and creatinine plasma levels were measured. In addition, hematogicaly parameters such as red blood cell (RBC) count, hemoglobine (Hb) and hemotocrit (Htc) levels, white blood cell (WBC), lymphocyte count and lymphocyte concentrations (%), thrombocytes count were measured. The effect of three different doses of lambda-cyhatothrinin on these parameters in the course of time, and the relation between doses and gender were investigated. In conclusion, as a result of hepatic injury, ALT, AST, LDH, GGT enzyme activities, MDA concentrations, albumine and total bilirubine plasma concentrations increased in all dose groups. Also, urea and creatinine concentrations increased as a result of renal injury in all dose groups. In addition, lambda-cyhatothrinin effected hematological parameters such as increase in RBC count, Hb ve Htc levels, WBC and lymphocyte count. The effect of insecticide to hepatic injury was reversible in depend on the time. Keywords: Lambda-cyhalothrin, Rat, Biochemical parameters, Hematogical parameters.