Kuraklık stresine maruz bırakılan domates bitkilerinde bazı fizyolojik ve büyüme parametreleri üzerine absisik asit (ABA) ve kalsiyum?un (ca2+) etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalısmada, absisik asit (ABA) ve/veya kalsiyum uygulamalarının kuraklık stresikosullarında bazı fizyolojik parametreler (kök uzunlugu, gövde uzunlugu, oransal su içerigi(OS), klorofil içerigi), antioksidant savunma sistemi (antioksidant enzimler, askorbat,pigment içerikleri) ve lipid peroksidasyonu üzerine etkileri Lycopersicon esculentum Mill. veLycopersicon chilense'de (LA1972, kuraklıga toleranslı) incelendi. Bitkilere stresuygulamasından önce 10 mM kalsiyum klorür çözeltisi verildi. Ayrıca stresin ilk üç günüABA ve ABA+ Ca uygulanacak grubun yapraklarına ABA çözeltisi püskürtüldü.Uygulamanın birinci ve besinci gününde bitkilerden analiz islemleri için örnekler alındı.Çalısma sonunda elde edilen bulgulara göre; kuraklık stresinde kök ve gövde uzunluguazalırken, Ca uygulandıgında bu inhibisyonun azaldıgı belirlenmistir. Çalısmamızda, her ikidomates türünde de OS kuraklık stresinde azalırken, bu azalma kuraklıga nispi duyarlıL.esculentum'da daha belirgindir. Kuraklık stresinde ABA veya Ca uygulaması OS'ndekiinhibisyonu azaltmıstır. Uygulamanın besinci gününde hem stres altında hem de stressizkosullarda kuraklıga toleranslı L.chilense'de klorofil içeriginde belirgin bir artıs gözlenmis,buna karsılık, L.esculentum'da klorofil içeriginde azalma tespit edilmistir. L.chilense'deABA ve/veya kuraklık uygulamaları beta-karoten içerigini yaklasık iki kat arttırmıstır. ABA+Ca ve kuraklık uygulamalarında kuraklıga toleranslı olan L.chilense'nin kuraklıga nispiduyarlı L.esculentum 'a göre özellikle uygulamanın besinci gününde süperoksit dismutaz(SOD) ve askorbat peroksidaz (AP) enzim aktivitelerinin daha yüksek oldugu belirlenmistir.Malondialdehit (MDA) içeriginin uygulamanın besinci gününde kuraklıga nispi duyarlı olantürde Ca, kurak+Ca ve kurak+ABA+Ca uygulamalarında daha yüksek oldugu belirlenmistir.Her iki domates türünde de ABA ve Kurak+ABA uygulamalarında askorbat içerigi azalırken,Ca ve kuraklık uygulamalarında L.chilense'de uygulamanın birinci gününde ve L.esculentum'da uygulamanın besinci gününde askorbat içerigi belirgin bir sekilde artmıstır.Anahtar Kelimeler: Lycopersicon, kuraklık stresi, ABA, Ca, antioksidant savunma sistemi,lipid peroksidasyonu

In this study, the effects of abscisic acid (ABA) and/or calcium (Ca) treatments underdrought stress conditions on some physiological parameters (root length, shoot length, relativewater content (RWC), chlorophyll content), antioxidant defence system (antioxidant enzymes,ascorbate, pigments contents) and lipid peroxidation were investigated in Lycopersiconesculentum Mill. and Lycopersicon chilense (LA1972, drought tolerant). 10 mM calciumsolution were treated to the plants before the stress treatments. Also, on the first three days ofthe stress ABA was sprayed to the leaves of the group to which ABA and ABA+Ca will betreated. Sample plant parts for analysis were taken on the first and the fifth day of treatments.According to the results of this study; while root and shoot length decreased under droughtstress, Ca treatment resuled in lower growth inhibition. In this study, while RWC decreasedunder drought stress in both tomato species, it significantly decreased in L.esculentum. Itdetermined that ABA or Ca treatment decreased the effect of drought stress. It was observedthat drought tolerant L.chilense significantly increased chlorophyll contents under both stressand non stress conditions on the fifth day of treatment, however, ıt decreased in L.esculentum.ABA and/or drought treatments increased the beta-carotene content approximately two timesin L.chilense, compared with its control. Superoxide dismutase (SOD) and ascorbateperoxidase (AP) activities in L.chilense were higher than L.esculentum under ABA+Catreatment and drought stress, especially on the fifth day of the treatments. It was seen that Ca,drought+Ca and drought+ABA+Ca treatments significantly increased MDA contents inL.esculentum on the fifth day of the treatments. While ascorbate content decreased underABA and drought+ABA treatments in both species, it significantly increased on the first dayof the treatments Ca and drought in L.chilense and on the fifth day of the treatments Ca anddrought in L.esculentum.Key Words : Lycopersicon, drought stress, ABA, Ca, antioxidant defence system, lipidperoxidation.