Erdemli-Silifke arasının karst hidrojeolojisi ve karst coğrafi bilgi sisteminin oluşturulması

Abstract

Erdemli-Silifke (Mersin) yöresinde yapılan bu çalışmada, bölgenin karst yapısı,karstlaşma mekanizması ve karst potansiyeli değerlendirilmeye çalışılmıştır. İlkolarak bölgenin jeoloji haritası hazırlanarak bölgede karstlaşmaya uygun litolojilerbelirlenmiştir. Arazi çalışmalarıyla karstik yüzey şekilleri ve bölgede bulunan çoksayıda mağara belirlenmiş, bunlardan bazılarının araştırılması ve haritalanmasıyapılmıştır.Bölgenin Karst Coğrafi Bilgi Sisteminin (CBS) oluşturulması amacıyla 8 adet1/25.000 ölçekli topografya haritası bilgisayar ortamına aktarılarak raster formatınadönüştürülmüştür. Daha sonra koordinatlandırma yapılarak CBS ortamında vektörformatına dönüştürülerek sayısallaştırma işlemi tamamlanmıştır. Çalışma amacınauygun olarak farklı katmanlar oluşturularak bölgeye ait CBS veritabanıoluşturulmuştur.Çalışma alanında karstlaşmayı denetleyen parametrelerin ve karstlaşmamekanizmasının anlaşılabilmesi amacıyla bölgede bulunan kaynaklardan, tümbölgeyi kapsadığı düşünülen 9 noktadan su örnekleri alınarak su kimyası analizleriyapılmıştır. Su kimyası analiz sonuçları Piper ve Schoeller diyagramlarındadeğerlendirilerek suların genel olarak karbonatlı sular sınıfına ait olduğu sonucunavarılmıştır.CBS ortamında sayısallaştırılan eş yükselti eğrilerinden sayısal yükseklikmodeli oluşturulmuş ve oluşturulan modelde çizgisellikler belirlenmiştir. Buçizgiselliklerden hazırlanan gül diyagramının yorumlanması ve bölgenin neotektonikevrimi göz önünde bulundurularak, bölgede kırıkların genel olarak KD-GBdoğrultulu, sol yanal doğrultu atımlı fay mekanizmasına bağlı olarak oluştuğusonucuna varılmıştır. Bölgede karstlaşmanın, özellikle subatan ve mağaralarıngelişimlerinin sol yanal doğrultu atımlı fay mekanizmasına bağlı olarak genelde KDGBdoğrultusunda geliştiği, ancak fay mekanizmasına bağlı olarak ortaya çıkan KBGDdoğrultulu çizgiselliklerden dolayı bölgede karstlaşmanın, özellikle de karstikboşalımların kesintiye uğradığı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Karst, mağara, subatan, CBS, Erdemli-Silifke (Mersin)

In this study, the Erdemli-Silifke region has been evaluated concerning to karststructure, karstification mechanism and karst potential. At first, geological map ofthe study area was prepared and favourable lithologies for karstification have beendetermined. During the field work, numerous cave location and karstic surfacefeatures have been determinated and some of them have been investigated andmapped.For establishment of GIS in the area, nine topographic maps in scale of1:25.000 were carried to computerized environment by scanning and they areconverted to raster data. After this, has been established digitization when theircoordinating was finished and they were converted to it data in GIS. Concerning togoal of the study was GIS of the area constructed by forming different layers.In the study area water chemistry analyses have been done on the samplestaken different nine locations which characterize all area for understandingkarstification and their parameters. Results of chemical have been plotted on thePiper and Schoeller diagrams indicating carbonate enriched water.By using GIS software digital elevation model of the area digitization ofcontour model and was formed lineaments were delineated on this model. It isdeterminated that these cracks were oriented on NE and SW directions and formedby under the sinistral strike slip fault mechanism based on interpretation of theselineaments on the rose diagram and considering of the neotectonic development ofthe region. In this area, karstic features especially sinkholes and caves has beenoriented NE and SW direction a result of sinistral strike slip fault mechanism butespecially karstic discharges were oriented NW and SE by under the samemechanism.Keywords: Karst, cave, sinkhole, CBS, Erdemli-Silifke (Mersin)