Paracentrotus lividus (Lamarck, 1816) ve Arbacia lixula (Linnaeus, 1758)`nın (Echinodermata:Echinoidea) Mersin kıyı şeridindeki mevsimsel dağılımı ile çevresel faktörlerin etkileri

Abstract

Bu çalışmada Akdeniz kıyı ekosisteminde yaşayan Paracentrotus lividus ve Arbacia lixula türü deniz kestanelerinin Mersin kıyı şeridinde bulunan Büyükeceli, Akçakıl ve Akkum istasyonlarında cinsiyet, vücut ve gonad renk, yoğunluk, biyokütle ve biyometrik özelliklerinin mevsimsel dağılımları ile birbirleri arasındaki ilişkiler belirlenmiştir.P. lividus türü mevsimlere göre dağılımı en fazla ilkbahar mevsiminde gözlenirken sonbahar mevsiminde düşük oranda belirlenmiştir. A. lixula türü için ise ilkbahar ve kış mevsiminde dağılım oranı yüksek olduğu belirlenmiştir.Deniz kestanelerinin metrekaredeki bölgesel ve mevsimsel yoğunluk dağılımları incelendiğinde P. lividus türünün en yoğun Akkum istasyonunda kış mevsiminde 9,89 birey olduğu, A. lixula'nın ise en yoğun Büyükeceli istasyonunda ve ilkbahar mevsiminde 9,67 birey olarak tespit edilmiştir. Deniz kestanelerin vücut çaplarının en fazla görülme sıklığı P. lividus türünde II[20-30 (mm)] ve III[40-50 (mm)]. grupta, A. lixula'da ise III[40-50 (mm)]. ve IV[50-60 (mm)]. grupta olduğu belirlenmiştir.Vücut renkleri (Vr); siyah, kahverengi, mor, bordo ve açık-yeşil olarak belirlenirken, gonad renkleri (Gr) kırmızı-kahve, koyu-kahve, turuncu-kırmızı, turuncu ve sarı renk olarak tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre en düşük sıcaklık değeri ilkbahar mevsiminde 19ºC, en yüksek sıcaklık değeri, yaz mevsiminde 30ºC olarak ölçülmüştür. Deniz suyu tuzluluk değerleri istasyonlara göre %0 38,5 ile en yüksek yaz mevsiminde, Akçakıl istasyonunda, %0 37 ile en düşük Büyükeceli istasyonunda kış mevsiminde belirlenmiştir.

In this study, Paracentrotus lividus and Arbacia lixula sea urchins, which live in Mediterrean coast ecosystem, were examined in stations Büyükeceli, Akçakıl and Akkum, the species, gender, body and gonad, color, density, biomass, and biometric properties? and their properties in seasons, as well as their relationships with each other were defined.While maximum intensities of P. lividus were in spring acccording to distrubition of seasons, it was in low level in autumn. However, it was seen that A. lixula species were more intense in winter and spring.When individual density of regional and seasonal density distrubition of in square meter sea urchin was analiz, P. lividus was more intense in spring, having 9,89 individual at Akkum Station. A. lixula was also more intense in spring, having 9,67 individual at Büyükeceli station. The most frequent body diameter of sea urchin for P. lividus was seen II[20-30 (mm)] and III[40-50 (mm)] in groups and III[(40-50 (mm)] and IV[50-60 (mm)] for A. lixula.Body colors were determined as black, brown, violet, maroon and light green whereas the gonad colors were red-brown, dark-brown, orange and yellow. According to research result, lowest temperature recorded was 19ºC in spring and the highest was 30ºC in summer. The salinity measures of sea water in stations was maximum 38,5 %0 at Akçakıl station in summer and minimum salinity was 37 %0 at Büyükeceli station in winter.