Drimaren Blue CL-BR`nin Aspergillus oryzae ile renk gideriminin araştırılması

Abstract

Boyar maddeler; tekstil boyama, deri ve kâğıt boyama, gıda boyası ve kozmetik sektörü başta olmak üzere birçok sanayi kolunda yaygın olarak kullanılan kimyasallardır. Bu endüstriyel sektörlerden kaynaklanan boyar madde içeren atık sular, alıcı ortam olarak ulaştıkları nehir ve göller için önemli çevre kirliliği etmenlerinden birisidirler.Günümüzde boyar maddelerinin giderim yöntemi olarak kullanılan adsorbsiyon, oksidasyon, koagülasyon-flokasyon, kimyasal parçalama ve fotodegredayon gibi fiziksel ve kimyasal yöntemler ise renk giderimi sağlasa da sonuçta farklı toksik ve karsinojenik madde oluşumuna sebep olmaktadırlar. Biyolojik yöntemler ise hem ekonomik olmaları, hem de ekoloji dostu çözümler sunmaları nedeniyle ön plana çıkmaktadırlar.Bu çalışmada Aspergillus oryzae ile Drimaren Blue CL-BR boyar maddesinin renk-giderimine üzerine, inkübasyon ortamının pH'sının, boya derişiminin, glikoz ve maya özütü miktarının, sıcaklığın, çalkalama hızının ve çeşitli karbon ve enerji kaynaklarının etkileri incelenmiştir. Canlı A. oryzae hücrelerinin hif yapısı sayesinde boyar maddeyi absorbe ettiği ve optimum koşullarda %94,4 verimle renk giderimi gerçekleştirdiği görülmüştür. Drimaren Blue CL-BR boyar maddesinin toksik etkisinin belirlenmesi için ise Lens culinaris (yeşil mercimek) tohumları farklı oranlarda boya içeren ve renk-giderimi gerçekleştirilmiş olan kültür sıvısı ile sulanmış; boya içeren kültür sıvısı çimlenmeyi basılarken, renk-giderimi gerçekleştirilmiş olan kültür sıvısı ile sulanan tohumların çimlenmesinde ise bir sorun görülmemiştir.

Dyes have wide range of applications in the textile printing, leather and paper dyeing, food colouring, pharmaceutical and cosmetic industries. Dyes containing wastewaters originated from these industries results in the pollution of aquatic ecosystems such as lakes and rivers. Decolourisation of these dyes by using physical and chemical methods such as adsorption, oxidation, coagulation-flocculation, chemical degradation and photo-degradation also produce toxic and carcinogenic dye-derivatives. But biological decolourisation of dyes is more economic and ecologically friendly than other methods. In this study, the effects of various incubation conditions such as initial pH, dye concentrations, glucose and yeast extract concentrations; temperature, agitation rate and sources of carbon end energy on decolourising activity of Aspergillus oryzae were investigated. These were all found to be important for Drimaren Blue CL-BR decolourising activity of A. oryzae. The decolourisation of the dye involved adsorption and absorption of the dye compound by A. oryzae pellet at the initial stage, followed by the decolourisation through fungal metabolism. The maximum decolourisation rate of the dye was determined as 94.4% under optimum conditions. Lens culinaris seed germination tests proved, decolorized dye was less toxic than the original dye.