Klopidogrel tedavisi altındaki hastalarda perkütan koroner girişim sonrası verilen klopidogrelin etkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve amaç: Stabil angina pektoris (AP) veya akut koroner sendrom (AKS) tanısı olup perkütan koroner girişim (PKG) yapılan hastalarda klopidogrel standart tedavi halini almıştır. Koroner arter hastalığı (KAH) olan hastaların sayısındaki artışa paralel olarak antitrombositer ilaçların kullanım oranlarında da artış izlenmektedir. Ayrıca ilaç salınımlı stent (İSS) implantasyonu, akut miyokart enfarktüsü (AME) takip eden yıl içindeki tedavi, aşamalı PKG prosedürleri veya diğer antitrombotik olaylardan dolayı PKG öncesi kronik klopidogrel kullanan hastaların sayısı giderek artmaktadır. Bu çalışmada; daha önce klopidogrel tedavisi alan hastalarda, klopidogrel direnci olup olmadığına bakmaksızın PKG sonrası verilen farklı dozlarda klopidogrel yükleme tedavisinin 30 günlük klinik etkinlik ve güvenilirliğini [ölüm, AME, hedef damar revaskülarizasyonu (HDR), göğüs ağrısı (GA), stent trombozu, kanama/vasküler komplikasyon oranları] değerlendirdik. Yine bu farklı doz uygulamasının takılan stent sayısı, ortalama stent çapı ve bifurkasyon yan dal ile ilişkisini ve sonuçlar üzerine olan etkisini değerlendirdik.Materyal ve Metod: 24 saatten uzun süredir klopidogrel tedavisi alan (75 mg/gün) ve 01 Aralık 2009-30 haziran 2011 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı?nda PKG yapılan 183 hasta çalışmaya alındı. Hastalar, PKG sonrası verilen klopidogrel yükleme dozlarına göre gruplara ayrıldı. Takılan stent sayısı, işlem yapılan damar sayısı, ortalama stent çapı, bifurkasyon yan dal varlığı gibi durumlara göre alt grup analizleri yapıldı. Hastalar PKG sonrasındaki 30 günlük dönemdeki sonlanım (ölüm, AME, HDR, GA, stent trombozu, kanama/vasküler komplikasyon oranları) noktaları açısından değerlendirildi. Bulgular: Hastalar, PKG sonrası verilen klopidogrel yükleme dozlarına göre 5 gruba (75 mg: grup 1, 150 mg: grup 2, 300 mg: grup 3, 450 mg: grup 4, 600 mg: grup 5) ayrıldı. Grup 1?de 43 (%23.5), grup 2?de 43 (%23.5), grup 3?te 63 (%34.4), grup 4?te 11 (%6), grup 5?te 23 (%12.6) hasta bulunmaktaydı. 30 günlük sonlanım noktalarıdan ölüm, AME, HDR oranları açısından değerlendirildiğinde gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmadı (sırasıyla p1:0.13, p2:0.51, p3:0.51). 6 hastada GA saptandı. GA işlem sonrası 75 mg verilen hastalarda (grup 1) daha fazla görülmesine rağmen istatistiksel anlamlılığa ulaşmadı (p:0.3). Major kanama, serebral kanama veya ölümcül olan kanama saptanmadı. 11 hastada işlem yerinde kanama saptandı, gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmadı (grup 1:%11.6, grup 2:%4.7, grup 3:%4.8, grup 4:% 0, grup 5:% 4.3, p:0.47).Sonuç: Yaptığımız çalışmada, daha önce klopidogrel tedavisi alan ve PKG uygulanan hastalarda PKG sonrası verilen farklı dozlarda klopidogrel yükleme tedavisinin 30 günlük klinik etkinlik ve güvenilirliğini değerlendirdik. Klopidogrel direncini göz ardı ettiğimizde, daha önce klopidogrel tedavisi alan hastalarda PKG sonrası verilen düşük doz ve yüksek doz klopidogrel uygulamaları arasında klinik etkinlik ve güvenilirlik açısından farklılık saptamadık.

Introduction and aim: Clopidogrel has became standart treatment for patients undergoing percutaneous coronary intervention (PCI) for stable angina or acute coronary syndrome. Parallel to the increase of patients with coronary artery disease the use of anti-platelet drugs has increased too. In addition, due to drug eluting stent (DES) implantation, in the year following the treatment of acute myocardial infarction (AMI), PCI procedures or because of other anti-thrombotic events, chronic clopidogrel usage has increased before PCI. The aim of this study is to evaluate 30 days of clinical efficacy and safety (death, AMI, target vessel revascularization (TVR), chest pain (CP), stent thrombosis, hemorrhage/vascular complication rates) of different doses of clopidogrel reloading therapy after PCI in patients receiving clopidogrel, regardless of whether there is clopidogrel resistance. Also, with the application of different doses we evaluated the relationship and the effect on the number of stents inserted, the average bifurcation side branch and stent diameter.Material and Methods: Patients taking clopidogrel therapy (75mg/day) longer than 24 hours and patients who underwent coronary angiography (CAG) between 01 December 2009 - 30 June 2011 at Ege University, department of Cardiology were included. Patients were divided into groups according to loading doses of clopidogrel after PCI. Sub-group analysis was performed according to situations such as the number of stents inserted, the number of vessels treated, mean stent diameter, side-branch bifurcation presence. Patients were evaluated regarding the 30 days of outcome (death, AMI, TVR, CP, stent thrombosis, hemorrhage/vascular complication rates) after PCI. Findings: Patients were divided into 5 groups according to the given clopidogrel reloading dose after PCI (75 mg:group 1, 150 mg:group 2, 300 mg:group 3, 450 mg:group 4, 600 mg:group 5). In group 1 43 (%23.5), in group 2 43 (%23.5), in group 3 63 (%34.4), in group 4 11 (%17.5), in group 5 23 (%12.6) patients were included. No significant difference was detected between the groups regarding the 30 days end-point for death, AMI, TVR (respectively p1:0.13, p2:0.51, p3:0.51). 6 patients had CP. CP was detected more often in group 1, where 75 mg clopidogrel was giving after procedure, but there were no statistical significance (p:0.3). Major bleeding, cerebral bleeding or death causing bleeding wasn?t detected. In 11 patients bleeding occurred at intervention site, but no significant difference were detected between groups (group 1 %11.6, group 2 %4.7, group 3 %4.8, group 4 %0, group 5 %4.3, p:0.47). Conclusion: In this study we evaluated the 30 days of clinical efficacy and safety of different doses of clopidogrel reloading therapy after PCI in patients under the treatment of clopidogrel. No difference in terms of clinicl efficacy and safety events detected in patients under the treatment of clopidogrel who received low doses and high doses of clopidogrel reloding threapy after PCI, while ignoring clopidogrel resistance.