Mersin bölgesinde yetişen Hypericum perforatum L. (kantaron), Urtıca dioica L. (ısırgan otu) ve Lavandula officinalis (lavanta) bitkilerinden süperkritik ekstraksiyon yöntemiyle elde edilen özütlerin antioksidan ve antimikrobiyal etkilerinin incelenmesi

Abstract

Yapılan bu çalışmada Mersin bölgemiz coğrafyasında yetişen ve ticari önemi olan Hypericum Perforatum L. (Kantaron), Urtıca Dioıca L. (Isırgan Otu) ve Lavandula Offıcınalıs (Lavanta) bitiklerinin özütleri süperkritik karbondioksit ekstraksiyon (T= 40 oC, P= 150 bar) yöntemiyle elde edilmiştir. Antioksidan aktivite tayini için DPPH serbest radikal giderim yöntemi kullanılarak % inhibisyon değerleri hesaplanmış olup, pozitif kontrol olarak bütillenmiş hidroksitoluen (BHT) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre Hypericum Perforatum L. (Kantaron), Urtıca Dioıca L. (Isırgan Otu) ve Lavandula Offıcınalıs (Lavanta) bitkilerinin konsantrasyon arttıkça % inhibisyon değerlerinin arttığı ve en yüksek konsantrasyonda Hypericum Perforatum L. (Kantaron) bitki özütünün % inhibisyon değeri 88,46 olarak hesaplanmıştır. Bitki özütlerinin antimikrobiyal aktivite çalışmaları için Streptococcus pneumonia, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumonia, Pseudomonas aeruginosa ve Bacillus subtilis bakterileri olmak üzere 6 çeşit bakteri kullanılmıştır. Bitki özütlerinin antimikrobiyal etkisinin belirlenmesi için kuyu difüzyon metodu kullanılmıştır. Zon çapları karşılaştırıldığında Lavandula officinalis (Lavanta) bitki özütünün bütün bakterilerde antimikrobiyal aktivetisinin oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Uygulamalı olarak Hypericum Perforatum L. (Kantaron) ve Lavandula Offıcınalıs (Lavanta) bitki özütlerinin kozmetik el kremlerinde koruyucu yerine kullanılabilirliği test edilmiştir. Standart el kremi formülasyonuna göre kullanılan kimyasal koruyucu yerine belirlenen oranlarında bitki özütleri kullanılmıştır. Karşılaştırma yapmak üzere ise koruyucu içeren ve koruyucu içermeyen krem numuneleri hazırlanmıştır. Krem numuneleri altı ay boyunca günlük kullanıma uygun olarak her gün el ile temas edilerek steril olmayan koşullarda alınmıştır. Alınan örneklerin besiyerlerde oluşturdukları bakteri kolonilerinin sayılması esasına bağlı antimikrobiyal etkinlik testleri yapılmıştır. Altıncı ay sonunda elde edilen sonuçlara göre koruyucu madde içeren ve içermeyen krem numunelerinde her iki besiyerinde bakteri oluşumu gözlenirken, Hypericum Perforatum L. (Kantaron) ve ve Lavandula Offıcınalıs (Lavanta) bitki özütü içeren kremlerde bakteri oluşumuna rastlanmamıştır.

In this study, the extracts of Hypericum Perforatum L. (Centaury), Urtıca Dioıca L. (Stinging Nettle) and Lavandula Officiallıs (Lavender) plants grown in region were obtained via supercritical fluid technique (T= 40 oC, P= 150 bars). DPPH free radical elimination method was used for to investigate the antioxidant activity and inhibition values were calculated as %. Butylated hydroxytoluen (BHT) was used as positive control. The results indicated that as the concentration of Hypericum Perforatum L. (Centaury), Urtica Dioica L. (Stinging Nettle) and Lavandula Officinalis (Lavender) plant extracts increased % inhibition values increased and the % inhbition value of Hypericum Perforatum L. (Centaury) plant extract at the highest concentration was calculated to be 88,46. The antimicrobial activity study of the plant extracts was carried out against six different bacteria namely Streptococcus pneumonia, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumonia, Pseudomonas aeruginosa ve Bacillus subtili. Well diffusion method is used for determining the antimicrobial effect of the plant extracts. When the zone diameters were compared with each other, it was observed that the antimicrobial activity of the extract of Lavandula officinalis (Lavender) plant was high against all bacteria. The possibility of using the extracts of Hypericum Perforatum L. (Centaury) and Lavandula Officinalis (Lavender) plants in cosmetic handcreams instead of preservatives was tested. Instead of the chemical preservatives used in accordance with the standard handcream formulations plant extracts were used at predetermined ratios. For to make comparison, handcream samples with and without preservatives were prepared. The cream samples were sampled under non-sterile conditions by daily contacting it with hands for six months. Antimicrobial activity of the samples taken was determined by counting the bacteria colonies in the broth used. According to the results obtained at the end of the sixth month it was observed that although bacteria growth was observed in the broth containing cream samples both with and without preservatives in creams containing Hypericum Perforatum L. (Centaury) and Lavandula Officinalis (Lavender) plant extracts bacteria did not grow.