Mersin-Silifke eski Yenibahçe köyü`nün korunması ve yaşatılması için bir öneri

Abstract

Yenibahçe, Mersin İli'nin Silifke İlçesi'ne bağlı olarak kurulmuş bir yerleşimdir. Günümüzde terkedilmiş olan eski yerleşim, doğal peyzaj elemanları ile bir bütün oluşturan ve bölgenin kırsal yapı karakterini ortaya koyan özgün mimari yapıları dolayısıyla tez çalışması kapsamında ele alınmaya değer görülmüştür. Alan, kırsal peyzaj karakteri ve özgün mimari yapılarının yanı sıra, çevresinde Uzuncaburç Antik Kenti, Paslı, Mezgit ve Sinek Kale gibi arkeolojik öneme sahip yapıları bulundurmasıyla da önem taşımaktadır. Çalışmaya konu eski yerleşim yeri, Yenibahçe'nin yukarı yerleşim bölgesine sulu tarıma olanak sağlayan sulama kanallarının getirilmesiyle göçler yaşamış ve terk edilmiştir. Kullanıcısını kaybetmiş olması nedeniyle plansız yapılaşmaya, niteliksiz müdahalelere maruz kalmamış, özgünlüğünü büyük ölçüde koruyabilmiştir. Ancak diğer yandan, yapılar sahipleri tarafından kullanılmadığı için oldukça yıpranmış, yıkılmış veya yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Tez çalışmasında, alanda bulunan ve varlığını günümüzde kısmen sürdürmekte olan, yörenin yapım tekniğine sahip yapılar ile kırsal mimarlık, kültürel peyzaj ve kırsal peyzaj konuları bir bütün olarak ele alınmıştır. Literatür araştırmaları, bir değer olarak görülen tarihi çevrelerin korunması, sürdürülmesi ve tarihi çevrelerde turizm konularında yoğunlaştırılmıştır. Tarihi ve doğal güzelliğe sahip bu alanın korunmasına yönelik fikirler literatür araştırmalarının yanı sıra fiziksel analizler ve sosyal durum analizleri ile de desteklenmiştir. Fiziksel analiz çalışmaları halihazır haritaların oluşturulması, yerleşimin ve yapıların kaba rölövelerinin alınması ile fotoğraflamayı içermektedir. Sosyo-ekonomik ve kültürel yapı, anket çalışması ve ve sözlü görüşmelerle kayıt altına alınmıştır. Bu şekilde Yenibahçe eski yerleşiminin genel özellikleri, köyün hikâyesi ve doku özellikleri bir bütün olarak ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışma sonunda, kültürel peyzaj karakteri ve özgün değerleri ile korunması gerektiği düşünülen yerleşimin sürdürülmesi ve desteklenmesi için turizm odaklı bir yaklaşımın çözüm olabileceği öne sürülmekte ve yerleşimin fiziki ve sosyal yapısının bu yaklaşım doğrultusunda nasıl korunabileceğine yönelik bir öneri geliştirilmektedir.

Yenibahçe is a settlement established in Silifke district of Mersin. The old settlement, which has been abandoned nowadays, has been considered worthy to be considered within the scope of the thesis because of its unique architectural structures which form a whole with natural landscape elements and reveal the rural character of the region. In addition to the rural landscape character and original architectural structures, the area is also important with its archaeological structures such as Uzuncaburç Ancient City, Paslı, Mezgit and Sinek Castle. The old settlement, which was the subject of the study, migrated and was abandoned by the introduction of irrigation canals that allowed irrigated agriculture to the upper settlement area of Yenibahçe. As it lost its user, it was not exposed to unplanned construction and unqualified interventions and was able to preserve its originality to a great extent. However, on the other hand, the buildings were quite worn because they were not used by the owners. has collapsed or is in danger of collapse. In this thesis, the buildings which have the construction technique of the region and the rural architecture, cultural landscape and rural landscape issues are considered as a whole. Literature research has been focused on preservation, maintenance and tourism of historical environments. Ideas for the preservation of this historical and natural beauty were supported by physical and social analysis as well as literature research. Physical analysis studies include the creation of existing maps, taking rough surveys of settlement and structures and photographing. The socio-economic and cultural structure was recorded through surveys and oral interviews. In this way, the general characteristics of the old settlement of Yenibahçe, the story of the village and the texture characteristics were tried to be put forward as a whole. At the end of the study, it is suggested that a tourism-oriented approach can be the solution for the maintenance and support of the settlement, which is thought to be protected with the cultural landscape character and original values, and a proposal is developed on how to maintain the physical and social structure of the settlement in accordance with this approach.