Business failure in tourism enterprises listed in Borsa İstanbul (BIST)

Abstract

Finansal başarısızlık, kısa vadeli borçların ödenememesi durumundan iflasa kadar çok geniş ve karmaşık bir kavramdır. Büyüklüğü ve yaşı ne olursa olsun her şirket başarısızlıkla karşı karşıya kalabilir. Bu durumdan çok sayıda paydaş etkilenebilir. Tüm bunları göz önüne alarak, şirketler finansal başarısızlığı önceden tahmin etmeye ve ona karşı önlem almaya çalışır. Bu konu üzerine yapılan araştırmalar, şirketlerin aniden veya beklenmedik şekilde başarısız olmadıklarını göstermiştir. Finansal başarısızlık için uyarı sinyalleri, nihai iflastan çok daha önce gerçekleşebilir. Dolayısıyla, bu sinyaller gerçekleşmeden önce başarısızlığı tahmin etmek faydalı olabilir. Bir şirketin finansal oranları, bu uyarı sinyallerinden biridir. Dünyanın dört bir yanındaki araştırmacılar, yıllardır bu oranları kullanarak finansal başarısızlık tahmin modellerini geliştirmeye çalışmaktadır.Tezin amacı, Türkiye'deki turizm işletmeleri için bir başarısızlık tahmin modeli geliştirmektir. Bu nedenle, Borsa İstanbul'da işlem gören 17 turizm işletmesinin 2012-2017 dönemine ait yıllık mali tabloları analiz edilmiş ve 32 finansal oran bağımsız değişkenler olarak belirlenmiştir. İşletmeler başarılı ve başarısız olarak 2 kategoriye ayrılmış olup bağımlı değişken kıstası başarısızlıktır. Öncelikle, modeli geliştirmek için çoklu diskriminant ve lojistik regresyon analizleri uygulanmıştır. Fakat küçük örneklem büyüklüğü nedeniyle her iki yöntem de model geliştirmede başarısız olmuştur. Daha sonra başarılı ve başarısız şirketlerin ortanca değerlerinin farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Her yıl için gerçekleştirilen Mann-Whitney U testi analizleri sonucunda; en fazla istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların (6 yıldan 4'ü) FVÖK / cari borçlar, likidite oranı, FVÖK / toplam borç, faiz karşılama oranı ve ekonomik karlılık oranı açısından olduğu tespit edilmiştir. Tüm bu oranlar açısından, başarılı şirketlerin ortalama değerleri, başarısız şirketlere nispeten daha yüksektir.

Business failure is a very broad and complex concept from inability to pay short-term debts to bankruptcy. Every company can face failure regardless of its size and age. A huge number of stakeholders can be affected by this. Considering of all these, companies try to predict and take precautions against business failure. Researches on this subject have shown that companies don't fail suddenly or unexpectedly. Warning signals of financial failure may occur much earlier than its ultimate bankruptcy. Therefore, those signals can be useful in predicting failure before it actually appears. Financial ratios of a company are one of those warning signals. Researchers across the world have been trying to develop failure prediction models using these ratios for decades.The aim of this thesis is to develop a failure prediction model for tourism enterprises in Turkey. For this reason, the annual financial statements of 17 tourism enterprises listed on Borsa İstanbul in the period of 2012-2017 were analyzed and 32 financial ratios were determined as independent variables. The companies were divided into two categories, and the dependent variable of criterion was failure. Firstly, multiple discriminant and logistic regression analyses were applied in order to develop the model. However, both methods failed in developing a model due to the small sample size. Then, the Mann-Whitney U test was applied to determine whether the median values of failed and non-failed companies differ. As a result of the Mann-Whitney U test analyses done for each year; It was determined that the most frequent (4 of 6 years) statistically significant differences were in terms of EBIT/current liabilities, quick ratio, EBIT/total debt, interest coverage ratio and economic rantability ratio. In terms of all these ratios the mean ranks of non-failed companies were higher than the failed companies.