Ekonomik istikrarsızlıkları anlamada Minsky`nin finansal istikrarsızlık hipotezi

Abstract

Ekonomilerde görülen konjonktürel dalgalanmaları açıklamak üzere bir çok kuramgeliştirilmiştir. Yapılan bir sınıflandırmaya göre bu kuramlar içsel ve dışsal kuramlar olarakayrılmaktadır. Buna göre, konjonktürel dalgalanmaların açıklayıcı nedeni olarak ekonomininişleyişi dışında ortaya çıkan unsurları temel alan kuramlar dışsal konjonktür kuramları; bunakarşın konjonktürel dalgalanmaları ekonominin işleyişinin ve dinamiklerinin yarattığınısavunan kuramlar ise içsel konjonktür kuramları olarak ifade edilebilirler. Günümüzdeekonomi kuramında dışsal konjonktür kuramlarının ağırlığı söz konusuysa da, içselkonjonktür kuramları arasında günümüz ekonomilerinde yaşanan istikrarsızlık sorunlarınınaçıklanmasına önemli katkılar getiren çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalarınbaşlıcalarından biri Minsky'nin finansal istikrarsızlık hipotezidir. Bu yaklaşım, çeşitliekonomilerde görülen istikrarsızlık sorunun temel nedenini, finansal sistem nedeniyleyatırımcıların önemli ölçüde borçlanarak yatırım yapmaları olarak görmektedir. Bu nedenlegünümüz ekonomileri sıklıkla, borçlanma ile meydana gelen yatırım artışını ve ardındanyaşanan daralma aşamasını yaşamaktadır. Minsky bu görüşünü, gelişmiş bir finansal sisteminbulunduğu gelişmiş ekonomilere ilişkin gözlemleri çerçevesinde ortaya koymuştur. Bununlabirlikte Türkiye ekonomisinde de 1980 sonrasında yaşanan finansal liberalizasyon reformu ilebirlikte, finansal sistemin giderek geliştiği ve derinlik kazandığı görülmektedir. Bu durumTürkiye ekonomisinde de, finansal istikrarsızlık yaklaşımının, ekonomik istikrarsızlıklarıbelirli bir ölçüde açıklayabileceğini düşündürtmektedir.Anahtar Kelimeler: Finansal stikrarsızlık Hipotezi, Finansal Kırılganlık, Post KeynesyenEkonomi, Konjonktürel Dalgalanmalar.

There are many theories to explain business cycles. According to one classification, thesetheories could be classified as endogenous and exogenous theories. Within this context, as anexplanatory reason of business cycles, the theories which based on the facts that independentfrom economic activities could be named exogenous business cycle theory. However, thetheories maintaining that business cycles are results of economic activities and dynamicscould be named endogenous business cycle theories. Today, even though, the exogenousbusiness cycle theories dominate the economic theory, there are some studies explaininginstability problems of today?s economies from the endogenous business cycle perspective.Minsky?s financial instability hypothesis is one of the main studies of them. According to thisapproach, the main reason of the financial instability in an economy is the financing theinvestments by borrowing via financial system. Therefore, in today?s economies, an increasein investments financed by debts and an afterward recession are frequently observed.Minsky?s point of view based on his own observations about developed economies which hadhad sophisticated financial system. Similarly, with liberalization efforts in 1980?s in Turkishfinancial system, it is remarked that financial system has been deepening and developing. Thissituation could be considered that financial instability approach could be partly explaineconomic instabilities in Turkish economy too.Key Words: Financial Instability Hypothesis, Financial Fragility, Post Keynesian Economics,Business Cycles.