Türkiye ile Euro bölgesi arasındaki uyum ve uyumu etkileyen faktörler

Abstract

Ekonomik bütünleşmenin en önemli aşamalarından olan parasal birlik Avrupa Birliği içinde 1999 yılında gerçekleştirilmiştir. Optimum para sahaları (OPS) teorisi kriterleri, tek para birimi etrafında bir araya gelen ülkelerin benzer politikaları uygulamaları gerektiğini öne sürer. Parasal birlik içinde yer alan ülkelerin politikalarının uyumlaştırılması sürecinde, aralarındaki ticaret çok önemlidir. Ülkeler arasındaki ticaret yoğun ve endüstri-içi ticaret özelliği gös¬teri¬yor¬sa, bu ülkelerin arasındaki uyum artar. Endüstri-içi ticaret ülkeler arasında benzer malların tica¬retinden ortaya çıkacağından, ülkeler benzer politikaları uygulayabilirler. Buna karşılık ülkeler a¬ra¬sın¬daki ticaret endüstriler-arası ticaret olduğunda her ülke ürettiği farklı sektörde uzman¬laşmaya gider. Benzer politikalar yerine her ülke kendi politikasını uygulamayı tercih eder.Ülkelerin para politikasını ulus-üstü kuruma devrettikleri ve kural temelli politikaları benimsedikleri Avrupa Parasal Birliği, Türkiye'nin ticaretinde de çok önemli bir yere sahiptir. Panel veri yöntemine dayalı olarak yapılan testler sonucunda artan endüstri-içi ticaretin, Türkiye ile Euro bölgesinin gelir uyumunu hızlandırıcı bir etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte endüstri-içi ticaret tek başına uyumu sağlayan bir etken değildir. Endüstri-içi ticaretin yanı sıra ülkelerin kendi iç ekonomi politikasını yönlendiren yapılarda da uyumu sağlaması gerekir. Esnek istihdamı sağlamaya yönelik politikalar, endüstri-içi ticarette olduğu gibi ülkeler arasındaki uyumu arttırıcı bir işlev görür. Gelir uyumunu arttırıcı bir diğer etken de maliye po¬litikalarını disipline etmeleri ve kamu borçlanmalarını azaltmalarıdır. Buna karşılık her ülkede farklı dinamiklerin rol oynadığı şehirleşme, gelir uyumu üzerinde negatif bir etki gösterir.

Monetary union, the most important stage in economic integration, has been im-plemented within European Union (EU) in 1999. The criteria of optimum currency area theory assert that countries clustering around a unique single currency have to carry out similar policies. Trade among countries, which are a membership of monetary union, is significant in synchronization process. If trade among countries is intense and has an intra-industry trade characteristic, synchronization will increase between these countries. Since intra-industry trade occurs among countries producing similar goods, countries may implement similar policies. However, as the trade among countries is inter-industry, each country specializes in different sectors. Each country prefers implementing own national policy rather than similar policies.European Monetary Union (EMU), in which countries delegate their monetary policy to supra-national institutions and internalize rule-based policies, has an important role in Turkey?s trade. Panel data analysis supports that increasing intra-industry trade between Turkey and Euro area accelerates GDP synchronization among them. Countries have to synchronize their domestic economy policies, as well as intra-industry trade. Likewise, intra-industry trade, policies comprising flexible employment increase syn-chronization between Turkey and Euro area countries. Contractionary fiscal policies and reducing government debts also increase GDP synchronization. However, urbanization is influenced in each country by different determinants that affect negatively GDP syn-chronization.