Sınıfta motivasyon-İki öğretmenin sınıf içinde motivasyon değişkenlerini dikkate alma davranışlarının betimlenmesi

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ OZU SINIFTA MOTİVASYON (İki Öğretmenin Sınıf İçinde Motivasyon Değişkenlerini Dikkate Alma Davranışlarının Betimlenmesi) Müyesser CEYLAN Eğitim Bilimleri (Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi) Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mart 2003 Danışman: Prof. Dr. Coşkun BAYRAK Bu araştırma ile ilköğretim ikinci kademedeki öğrencilerin öğrenmeye yönelik motivasyonlarını etkileyen öğretmen rolleri, sınıfın örgütlenmesi, sınıfın etkileşim düzeni ve sınıf iklimi gibi değişkenlerin öğretmenler tarafından sınıf içinde ne derece dikkate alındığının belirlenmesi amaçlanmıştır Bu araştırma nitel araştırma yönteminden gözlem tekniğine göre desenlenmiştir. Veriler, 2001-2002 eğitim-öğretim yılı Bahar Döneminde Eskişehir il merkezine bağlı bir İlköğretim Okulunda görev yapan Türkçe ve İngilizce öğretmenlerinin sınıf içinde gözlenmesiyle toplanmış ve gözleme dayalı betimsel yönteme göre çözümlenmiştir. Betimsel yöntemin katılmışız gözlem tekniği uygulanmıştır. Veriler, odyoteyp, saha notları, görüşmeler ve araştırmacı tarafından hazırlanan gözlem kontrol formu ile toplanmıştır. Toplanan veriler, etkileşim analizine dayalı çözümlenmiş ve betimsel istatistik teknikleri ile desteklenerek, Türkçe ve İngilizce öğretmenlerinin sınıf içinde sergiledikleri davranışlarının sayısallaştırılması yoluna gidilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre İngilizce öğretmeninin öğrencileri azarlama, küfür etme ve alay etme gibi olumsuz davranışlar sergilediği ve dolayısıyla olumsuz sınıf iklimi yarattığı, rehberlik ve danışmanlık, bilgi kaynağı, yöntem ve teknik veIll düzen sağlayıcılık gibi öğretmen rollerini Türkçe öğretmenine göre daha az sıklıkta yerine getirdiği saptanmıştır. Sınıfın örgütlenmesinde İngilizce öğretmeninin davranışlarının, Türkçe öğretmenine göre daha az sayıda olduğu saptanmıştır. Türkçe öğretmeninin olumlu bir sınıf iklimi yarattığı ancak öğretmen rollerini ve sınıfın örgütlenmesi değişkenlerini ileri düzeyde dikkate almadığı belirlenmiştir. Her iki öğretmeninin de motivasyon yaklaşım ve modellerine ilişkin bilgilerinin yetersiz olduğundan dolayı, motivasyon değişkenlerini etkili bir şekilde dikkate almadıkları sonucuna varılmıştır.

IV ABSTRACT MOTIVATION IN CLASSROOM (The Description of How Two Teachers in the Classroom Take the Motivation Variables into Consideration) Müyesser CEYLAN Division of Educational Sciences (Educational Administration, Supervising, Planning and Economics) Anadolu University Institute of Educational Sciences, March 2003 Adviser: Professor Dr. Coşkun BAYRAK This study attemted to identify how much the variables like teacher's role, classroom organization, classroom interaction and order and classroom climate which effect student's learning motivation are taken into consideration in a class at the second degree of primary education. This research is designed according to the observation method based on the qualitative research. The data was collected by observing the Turkish and English teachers of a Primary School in their teaching circle in Eskişehir in 2001-2002 academic year and this data was analysed according to the descriptive method based on observation. In this study, the naturalistic observation technique of the descriptive method was applied. The data, which was collected by using audio-tape, field-notes, meetings and with the observation sheet prepared by the researcher, was analysed based on the interaction analysis, was supported by the descriptive statistical technique. Consequently, the attitudes a teacher of Turkish and a teacher of Englich in class were varified in quantity and were interpreted accordingly.V According to the data obtained by the research, the teacher of English has demonstrated unfavorable attitudes towards the learners such as scolding, swearing and insulting. As a result, the teacher created a negative classroom climate and applied teacher's roles such as guidance and consultation, information source, method and technique and maintaining discipline frequently in class less than the teacher of Turkish. It was determined that the attempts of the teacher of English for classroom organization were less than that of the teacher of Turkish. It was found that although the teacher of Turkish created a positive classroom climate, but he failed in taking into comideration the teachers' s roles and classroom organization variables in a great extent. Considering that both of the teachers had a little knowledge about the motivation approach and its models, it was found that they did not take the motivation variables into consideration effectively.