Benlik saygısı düzeyleri farklı genel lise öğrencilerinin bazı kişisel özelliklerine göre iletişim becerilerine ilişkin algılarının incelenmesi

Abstract

11 YÜKSEK LİSANS TEZ OZU BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİ FARKLI GENEL LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BAZI KİŞİSEL ÖZELLİKLERİNE GÖRE İLETİŞİM BECERİLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ Aysun SAYGIDEĞER Eğitim Bilimleri (Eğitimde Psikolojik Hizmetler) Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eylül 2004 Danışman:. Yrd. Doç. Dr. A. Aykut CEYHAN Bu araştırmada, benlik saygısı düzeyleri farklı genel lise öğrencilerinin algıladıkları iletişim becerileri düzeylerinin özlük ve aile nitelikleri ile sosyal ilişkileri açısından farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu amaçla, araştırmada genel lise öğrencilerinin özlük nitelikleri olarak cinsiyet, sınıf düzeyi, akademik başarı, doğum sırası; aile nitelikleri olarak ailenin sosyo-ekonomik durumunu algılama, annenin eğitim düzeyi, babanın eğitim düzeyi, algılanan anne tutumu, algılanan baba tutumu, algılanan anne-baba arasındaki ilişki değişkenleri ele alınmıştır. Araştırma, 2003-2004 Öğretim yılında, Eskişehir il merkezindeki 4 genel liseden 1474 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiş ve 1459 öğrenciden kullanılabilir veri elde edilmiştir. Öğrencilerin benlik saygısı düzeyine ilişkin veriler, `Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği` (Çuhadaroğu,1986) ile, öğrencilerin iletişim becerilerini algılamalarına ilişkin veriler de `İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği` (Korkut, 1996) ile toplanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenlerine ilişkin verilerin toplanması amacıyla, araştırmacı tarafından hazırlanan `Kişisel Bilgi Anketi` uygulanmıştır. Araştırmada, verilerin analizinde; bağımsız gruplar arası t testi ile Faktöriyel Varyans Analizi uygulanmıştır.. F istatistiği önemli bulunduğunda Tukey HSD testi kullanılmıştır. Tüm istatistiksel çözümlemeler için önemlilik düzeyi.05 olarak alınmıştır.Ill Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; benlik saygısı düzeyi yüksek genel lise öğrencilerin benlik saygısı düzeyi düşük olanlara göre, algılanan iletişim becerileri düzeyleri önemli derecede daha yüksek bulunmuştur. Genel lise öğrencilerin algılanan iletişim becerileri düzeyleri, cinsiyet, sınıf düzeyi, ailenin sosyo-ekonomik durumunu algılama, annenin eğitim düzeyi, anne-babanın birbirleriyle olan ilişkilerini algılamalarına göre farklılaşma göstermektedir. Bununla birlikte genel lise öğrencilerinin algılanan iletişim becerileri düzeylerinin akademik başarı, doğum sırası, babanın eğitim düzeyi, algılanan anne tutumu, algılanan baba tutumuna göre farklılık göstermediği görülmüştür.

IV ABSTRACT INVESTIGATION OF THE PERCEIVED COMMUNICATION SKILLS OF HIGH SCHOOL STUDENTS WITH DIFFERENT LEVELS OF SELF-ESTEEM ACCORDING TO SOME PERSONAL CHARACTERISTICS Aysun SAYGIDE?ER Program in Educational Sciences (Physcological Services in Education) Institution of the Educaional Sciences of Anadolu University September 2004 Advisor: Assist. Prof. Dr. A. Aykut CEYHAN The purporse of the study examined whether the perceived communication skills of public high school students with different levels of self-esteem differ from each other regarding their individal and family characteristics and their social communications. For that reason, it was examined sex, class level, academic success level, birth sequence of public high school students as individual characteristics; perception of the family's socio-economical condition, the education level of the mother, the education level of the father, perceived mother attitude, perceived father attitude, perceived communicative relation variables between mother and father as family features. This research was conducted in 2003-2004 educational year, among 1474 students from 4 different public high schools in Eskişehir and usable data was obtained from 1459 of all. The data regarding self-esteem of the students was collected with `Rosenberg Self- Esteem scale` (Çuhadaroğlu,1986) and the data regarding students' perception of communication skills was collected with `Evalution Scale of Communication Skills` (Korkut, 1996). To collect the data concerning independent variables of the investigation `Personal Information Questionnaire`, which was prepared by the researcher, was used.In this research, Independent Inter-Group t Test and Factorial Variant Analysis Test were used in the data analysis Tukey HSD test was also used when F statistics was found important. For all statistical analyses, importance level was considered as. According to the results of the research; the level of perceived communications skills of public high school students with high level of self-esteem was found relatively higher than those with low level of self-esteem. Perceived communication skill levels of public high school students differ depending on sex, class level, perception of socio- economical condition of family, education level of the mother, perception of their parents' communication with each other. However, it was observed that the levels of students' perceived communication skills didn't differ depending on academic success, birth sequence, the education level of the father, perceived mother attitude, and perceived father attitude.