İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin belirlenmesi (Eskişehir İli örneği)

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ OZU İLKÖĞRETİM KURUMLARINDA GÖREVLİ ÖĞRETMENLERİN İŞ DOYUMLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ Ayla KILIÇALP Eğitim Bilimleri (Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi) Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eylül, 2004 Danışman: Doç. Dr. Esmahan AGAOĞLU Sosyal bir sistem olan eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin işlerine ilişkin tutumları okulun amaçlarının gerçekleştirilmesinde önemli rol oynar. Öğretmenlerin rolünü etkili olarak uygulayabilmesi için öncelikle öğretmenlerin iş doyumlarının belirlenmesi ve buna yönelik tüm önlemlerin alınması ve düzenlemelerin yapılması gerekir. Bu araştırmanın amacı, ilköğretim kurumlarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin iş doyumlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırma, 2003-2004 eğitim-öğretim yılında Eskişehir il merkezinde bulunan 14 ilköğretim kurumunda görevli, 316 öğretmen üzerinde gerçekleştirilmiştir. Tarama türünde desenlenen bu araştırmada veriler, araştırma için geliştirilmiş `İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin İş Doyum Düzeylerini Belirleme Anketi` nin uygulanması ile toplanmıştır. Araştırmanın amacına dönük soruları yanıtlamak üzere toplanan verilerin çözümlemesinde frekans ve yüzde, standart sapma, `t` testi ile ve tek yönlü varyansIll analizi testinden yararlanılmıştır. İstatistiksel çözümlemelerde `SPPS 10.0 for Windows` paket programı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, öğretmenlerin iş doyumları `orta` düzeyde bulunmuştur. Öğretmenlerin iş doyum düzeylerini etkileyen etmenler incelenmiştir. Buna göre öğretmenlerin en yüksek iş doyum düzeyi `işin niteliği` boyutunda; en düşük iş doyum düzeyi ise `ücret` boyutunda ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin mezuniyet ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Bulgulara dayalı olarak, öğretmenlerin iş doyumlarını etkileyen etmenlerin iyileştirilmesi, iş doyumlarının yükseltilmesi için gerekli önlemlerin alınması ve düzenlemelerin yapılması önerilmiştir.

IV ABSTRACT Opinions of Teachers, Who Work in Elemanty Education Institutions, About Their Job Satisfaction Ayla KILIÇALP The Department of Educational Sciences (Educational Administration, Supervision, Planning and Economics) Anadolu University Institute of Educational Sciences, September, 2004 Adviso: Associate Professor Dr. Esmahan AGAO?LU Attitudes of teachers, who work in education institutions role which are social systems, about their job play an important role in performing the targets of the school. Applying the role of teachers effectively depends firstly on determining the job satisfaction of teachers, taking some precautions and making some regulations towards this. The aim of this research is to determine the opinions of class and branch teachers who work in elementary education institutions, about their job satisfaction. The research has been fulfilled on 316 teachers working in 14 elementary education institutions situated in city center of Eskişehir, in 2003-2004 education year. In this research which was designed in scanning type, data were gathered by applying `The Poll of Determining The Job Satisfaction of Teachers Working in Elementary Schools` which was developed for this research. While analyzing the gathered data to answer the questions towards the aim of the research; frequency and percentage, standard deviation, `t` test and the test of one-way variation analysis were utilized. `SPPS 10.0 for Windows` packet programme was used in statistical analyzing.According to the findings gathered in research, the job satisfaction of teachers was found to on middle level. The factors affecting the job satisfaction of teachers have been inspected. According to this inspection, the highest job satisfaction on teachers was found in the dimension of `job quality` and the lowest job satisfactionin `salary`. The job satisfaction of teachers doesn't show any meaningful difference according to the variables of graduation and seniority. Depending on the findings, it was advised to improve the factors affecting the job satisfaction of teachers, to take precautions and make regulations in order to increase their job satisfaction.