Sosyal bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanmanın öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi

Abstract

Sosyal Bilgiler dersi, ilköğretim basamağında yer alan, konularını gerçek yaşamdan alan, bu yönüyle yaşamla iç içe olan derslerden biridir. Sosyal Bilgiler dersinde öğrencilere, gerçek yaşam sorunlarıyla karşı karşıya getirilerek problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, bulduğu çözüm önerilerini paylaşma, işbirliği yapma, tartışmalara etkin katılma vb. beceriler kazandırılmaktadır. Sosyal Bilgiler dersinde öğrencilerin gerçek yaşam sorunlarıyla karşı karşıya getirilmesi sürecinde değişik toplumsal kaynaklardan yararlanılmaktadır. Bu kaynaklardan biri olan güncel olaylar, gerek öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirmede gerekse geçmişi ve geleceği anlamlandırmada önemli görülmektedir.Bu araştırmanın amacı, ilköğretim beşinci sınıfta Sosyal Bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanmanın öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisini belirlemektir. Araştırmada karma yöntem çeşitlerinden biri olan baskın-daha az baskın desen kullanılmış ve araştırma bu çerçevede gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel verileri deneme modellerinden ?öntest-sontest kontrol gruplu model?, nitel verileri ise yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmaya ilişkin uygulama, 2009-2010 öğretim yılının güz döneminde Eskişehir Ticaret Borsası İlköğretim Okulu'nda deney ve kontrol grubu olarak belirlenen 5-A ve 5-B sınıflarında gerçekleştirilmiştir.Araştırmada veri toplama araçları olarak, öğrencilerin denkleştirilmesinde kişisel bilgiler formu, eleştirel düşünme becerilerini ölçmek için eleştirel düşünme becerisi ölçekleri, güncel olaylardan yararlanılarak hazırlanmış materyaller, ders planları ve gerçekleştirilen öğretimden sonra öğrencilerin görüşlerini almak amacıyla hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Araştırmayla ilgili nicel verilerin istatistiksel çözümlemelerinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının öntest ve sontest ortalama puanları ve puan dağılımlarının standart sapmaları hesaplanmıştır. Gruplararası karşılaştırmalarda t testinden yararlanılmış; anlamlılık düzeyi .05 olarak benimsenmiştir. Araştırmanın nitel verilerinin çözümlenmesinde QSR-Nvivo 8 programından yararlanılmış ve betimsel analiz tekniği kullanılmıştır.Araştırmanın sonucunda, Sosyal Bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanılarak öğretim yapılan deney grubu ile güncel olaylardan yararlanılmadan öğretim yapılan kontrol grubunda öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinden analiz, değerlendirme, çıkarım ve yorumlama becerileri arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunurken, eleştirel düşünme becerilerinden açıklama ve öz düzenleme becerileri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sosyal Bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanılarak yapılan öğretimden sonra deney grubundaki öğrencilerin güncel olaylardan yararlanmaya ilişkin genellikle olumlu görüş belirttikleri görülmüştür. Öğrenciler güncel olayları yeni haberler, yaşanan olaylar, haberlerin medyadan aktarılması, eğlenceli ve üzücü haberler biçiminde tanımlarken; güncel olayların Sosyal Bilgiler dersine katkısını ise derse olan ilgiyi artırması, dersi daha eğlenceli hale getirmesi, akademik başarıyı artırması olarak belirtmişlerdir. Öğrenciler güncel olayların Sosyal Bilgiler, Fen ve Teknoloji, Türkçe, Matematik ve İngilizce derslerinde kullanılabileceğini dile getirmişlerdir. Güncel olayların kullanımına ilişkin haber bulma, haber okuma, haberleri tartışma, haber inceleme, haberleri canlandırma, haber haritası kullanma vb. etkinliklerle ilgili olumlu ya da olumsuz olarak görüşlerini belirtmişlerdir. Öğrenciler bu süreçte öğrenciden ve öğretmenden kaynaklı kimi sorunlar yaşadıklarını dile getirmişler; gazetelerinin sınıflandırılması, sınıf gazetesi oluşturma ve güncel olayların her derste kullanılmasına ilişkin öneriler getirmişlerdir.

Social Studies is one of the fundamental courses in primary education which focuses on real life subjects and intertwines with the social life of the individuals. Through introducing the real life situations in Social Studies courses, students are encouraged to gain skills on problem solving, critical thinking, creative thinking, sharing their ideas on solving the problems, working collaboratively and participating in the discussions effectively, etc. Various social resources could be used in the process of introducing the real life situations to students. Current events, which is one of the resources of real life situations, is considered as important source along with their role on improving thinking skills of the students and interpretation of past and future by the students.The purpose of the present study was to figure out the effects of making use of current events on students? critical thinking skills. The design of the research was based on dominant status vs. less dominant status design, which is a kind of mixed method research design. The quantitative data of the present study was gathered by means of pre-test/post-test controlled grouped experimental model, whereas, qualitative data of the study was gathered through semi-structured interview technique. The study was held in Eskişehir Ticaret Borsası Primary School in 2009 ? 2010 academic year in 5-A and 5-B classes, which were determined as control and experiment groups.The data gathering instruments of the study were; demographic data of the students, which were used to equilibrate the students; critical thinking skills scales, which were used to examine students? critical thinking skills; authentic materials that developed with reference to the current events; lesson plans; and semi-structured interview forms which were used to gather students? opinions related to the training that they have experienced.The statistical analysis of the quantitative data of the study was computed through using SPSS software program. Thus, the means and standard deviation of the range of the pre-test and post-test of control and experiment groups were computed. Additionally, t-test is used in the computation of the correlation of the groups where significance level was assumed as .05. The qualitative data of the study was held by means of QSR-Nvivo 8 software program and results were analyzed descriptively.With reference to the critical thinking skills of the students, the findings of the study revealed that there is a significant difference on behalf of experiment group in the analysis, evaluation, inference and interpretation skills whereas there was not any significant difference in explanation and self-regulation skills of the students.It is observed that, after the treatment, the students in the experiment group, where the course subjects were taught by means of current events, started to express positive opinions related to make use of current events in their Social Studies course. The students defined the current events as new News, experienced phenomenon, presenting the news on the media, funny and sad news. In terms of contribution of the current events to the Social Studies course, students stated that current events evoked the curiosity, made the course more joyful and enhanced their academic achievements. Moreover, students acknowledged that current events could also be used in Social Studies, Science and Technology, Turkish, Mathematics and English courses as well. Concerning make use of current events in the Social Studies courses, students also stated positive or negative opinions related to the activities such as finding news, reading news, discussing news, analyzing news, acting out news, and using news maps, etc. The students also expressed that they have experienced some student-oriented or teacher-oriented problems and provided some suggestions with reference to the classification of the newspapers, creating a classroom Newspaper, and making use of current events in all of the courses.