Öğretmen adaylarının dijital bilgeliğe ilişkin yeterlik algılarının incelenmesi

Abstract

Dijital yerli-göçmen kavramlarından bağımsız olarak pedagojik bir çerçevede kazanılan dijital bilgelik özelliklerinin hem günümüz öğrencileri hem de öğretmenleri için aranan nitelikler olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, öğretmenlik mesleği açısından dijital bilgeliğe ilişkin yeterlikleri ve göstergeleri belirlemek ve Türkiye genelindeki öğretmen adaylarının dijital bilgeliğe ilişkin yeterlik algı profillerini ortaya koymaktır. Keşfedici sıralı karma desenin kullanıldığı araştırmanın nitel aşamasında, farklı alanlardan uzmanların katılımlarıyla gerçekleştirilen yapılandırılmamış görüşmeler ve Delphi turları sonrasında Düşünme ve Karar Verme, Toplumsallık ve Duygusallık olmak üzere dijital bilgeliğe ilişkin 3 farklı yeterlik alanının bulunduğu bir yapı oluşturulmuştur. Üç Delphi turu sonunda uzlaşma sağlanan bu yapıya ilişkin gösterge maddeleri kullanılarak `Dijital Bilgelik Yeterlik Algısı Ölçeği` geliştirilmiştir. Düşünme ve Karar Verme, Sosyal Duyarlılık ve Paylaşımcılık faktörlerinin bulunduğu bu ölçek kullanılarak gerçekleştirilen nicel aşamada ise, 2017 yılı içerisinde 1474 öğretmen adayından veri toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının kendilerini dijital bilgelik konusunda genel olarak yüksek düzeyde yeterli görmektedir. Ayrıca öğretmen adaylarının dijital bilgelik yeterlik algıları, yaş ve bölüm değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterirken cinsiyet açısından farklılık göstermemektedir. Öğretmen adaylarının dijital bilgelik yeterlik algıları ve teknoloji kullanma yeterlikleri arasında pozitif ve orta düzeyde ilişki bulunurken genel olarak akademik başarı ortalaması ve günlük internet kullanım süresi arasında herhangi bir ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte öğretmen adaylarının dijital bilgelik yeterlik algılarıyla dijital yerlilik özellikleri arasında pozitif ve orta düzeyde bir ilişki olduğu gözlenmiştir.

It is maintained that digital wisdom skills are the essential competencies for todays' teachers and students. Digital wisdom transcends the generational divide defined by the immigrant/native distinction. In this regard, the aim of the current study was to define digital wisdom competencies and indicators regarding teaching profession, and to investigate pre-service teachers' digital wisdom competency perceptions in Turkey. The study was designed as a sequential-exploratory mix model with two phases. In the qualitative phase, unstructured interviews and Delphi technique were conducted to create a framework on digital wisdom with the participation of field experts. In this framework, three dimensions of digital wisdom, namely Thinking and Decision Making, Sociality and Emotionality, were found. After the third Delphi round, field experts had consensus on digital wisdom competencies and indicators. Utilizing these indicators exploratory and confirmatory factor analysis were carried out with the participation of pre-service teachers. After these processes `The Digital Wisdom Competency Scale` was developed. The scale has three factors (Thinking and Decision Making, Social Sensitivity and Sharing). For the quantitative phase, data were collected from 1474 pre-service teachers via developed scale, in 2017. According to findings, pre-service teachers' digital wisdom competency perceptions were at high level. Findings revealed that pre-service teachers' digital wisdom competency perceptions differed in terms of their ages and departments. In addition, there is positive, moderate and significant correlation between digital wisdom competency perceptions and technology usage skills. Moreover, it was observed that pre-service teachers' digital wisdom competency perceptions and digital nativity characteristics had a positive, moderate and significant correlation.