Eşik hipotezinin Asis Zekâ Ölçeği puanları ve yaratıcı hayal gücü kartları ile incelenmesi

Abstract

Geçmişten bugüne zekâ ve yaratıcılık ilişkisi birçok araştırmacı tarafından eşik hipotezi ile açıklanmıştır. Hipoteze göre zekâ ve yaratıcılık arasında 120 IQ düzeyine kadar belli bir ilişki bulunmakta bu düzeyin üstünde ise ilişki kaybolmaktadır. Fakat hipotez üzerine yapılan araştırmalarda yer alan örneklem grupları, kullanılan yöntemler farklılaştıkça sonuçlar da birbirinden farklılaşmaktadır. Bu noktadan hareketle yürütülen çalışmada eşik hipotezinin küçük yaş grubundaki öğrencilerle yaratıcılığın hayal gücü boyutuyla incelenmesi amaçlanmaktadır. 5-7 yaş arası 492 öğrenci ile yürütülen çalışmada zekâyı ölçmek üzere Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği kullanılmıştır. Yaratıcılığı ölçmek üzere ise Yaratıcı Hayal Gücü Kuramına ve Guilford yaratıcılık görevlerine dayalı olarak geliştirilen Yaratıcı Hayal Gücü Kartları kullanılmıştır. Verilerin analiz aşamasında ilk olarak zekâ ve yaratıcı hayal gücü puanları arasındaki ilişkilere bakılmış; ardından hipotezde belirtilen 120 IQ düzeyine göre alt (IQ<120) ve üst (IQ≥120) grupların korelasyon değerleri karşılaştırılmıştır. 120 IQ dışında başka IQ düzeylerinde eşik değerin varlığını tespit etmek üzere ise parçalı regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda zekâ ve yaratıcı hayal gücü arasında zayıf bir ilişki bulunmuş ve küçük yaş gruplarında eşik hipotez desteklenmemiştir. Hatta yürütülen parçalı regresyon analizine göre akıcılık, esneklik, orijinallik ve toplam yaratıcılık puanları ile genel zekâ düzeyi arasında 120 IQ civarında ters bir eşik değer etkisi gözlenmiştir. Bu durum eşik hipotezinin aksine küçük yaş gruplarında sahip olunan zekâ bileşenlerinin, 120 IQ'nun üzerine çıkıldıkça yaratıcı hayal gücü sürecinde avantaj sağladığı şeklinde yorumlanmıştır.Anahtar Sözcükler: Eşik hipotezi, Zekâ, Yaratıcılık, Hayal gücü.

The relationship between intelligence and creativity has been explained by the threshold hypothesis by many researchers. There is a relationship between intelligence and creativity up to the level of 120 IQ according to the hypothesis, but above this level the relationship disappears. However, as samples and methods used in previous studies were different, the results were influenced by these differences. In this study, it was aimed to examine the threshold hypothesis with younger students. The sample included 492 students aged 5-7 years. The Anadolu Sak Intelligence Scale was used to measure intelligence. To measure creativity, the Creative Imagination Cards, developed based on Imaginative Creativity Theory and Guilford creativity tasks, were used. Firstly the relationship between intelligence and creative imagination scores were analyzed, and then the correlation values of the lower (IQ <120) and upper (IQ≥120) groups were compared. To determine the threshold at other IQ levels, different from 120 IQ, segmented regression analysis were performed. A weak relationship was found between intelligence and creativity. The results showed that the threshold theory was not supported in younger children. Even, according to the segmented regression analysis carried out, inverse threshold effect was observed between fluency, flexibility, originality and total creativity scores and general intelligence scores around 120 IQ. This is interpreted as the fact that in contrast to the threshold theory, intelligence level above the 120 IQ, provides an advantage in the creative imagination process for young age groups.Keywords: Threshold hypothesis, Intelligence, Creativity, Imagination.