Lise son sınıf öğrencilerinin üniversiteye giriş sınavına yönelik algıları bağlamında psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada ilk olarak lise son sınıf öğrencilerinin üniversiteye giriş sınavına ilişkin metaforik algılarını, ikinci olarak sınavı fırsat/tehdit olarak algılama durumları ile cinsiyete, okul türüne, algılanan sosyoekonomik düzeye, ebeveyn birliktelik durumuna, problemli internet kullanımına göre psikolojik sağlamlıklarını ve üçüncü olarak sınavı fırsat/tehdit olarak algılama durumlarına göre beş faktör kişilik özelliklerinin psikolojik sağlamlığı yordayıcılıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu 971 lise son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği-Ergen Formu, Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi, Kişisel Bilgi Anketi kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi, t testi, tek/iki yönlü varyans analiziyle aşamalı regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin %27,9'unun sınavı fırsat olarak algılarken %68,9'unun tehdit olarak algıladığı; %3,2'sinin ise sınava ilişkin algısının nötr olduğu bulgusuna erişilmiştir. Psikolojik sağlamlığın sınavı fırsat/tehdit olarak algılama durumuna, algılanan sosyoekonomik düzeye, ebeveyn birliktelik durumuna ve problemli internet kullanımı düzeyine göre farklılık gösterirken cinsiyet ve okul türüne göre farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda öğrencilerin sınavı fırsat veya tehdit olarak algılama durumlarıyla kişisel değişkenlerin etkileşimlerinin anlamlı olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Sınavı fırsat olarak algılayan öğrencilerin psikolojik sağlamlıklarının beş faktör kişilik özelliklerinden sorumluluk, nevrotizm, dışadönüklük; sınavı tehdit olarak algılayanların psikolojik sağlamlıklarının ise sorumluluk, nevrotizm, dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşakbaşlılık tarafından anlamlı şekilde yordandığı bulgusuna ulaşılmıştır.

In this study, it was aimed whether psychological resilience of high school senior students changes considering their metaphorical perception related to university entrance exam, attitudes toward it as an opportunity or a threat with gender, school type, perceived socioeconomic status, family togetherness, problematic internet usage and to analyse the predictability of psychological resilience of high school seniors five factor model of personality with regard to the exam an opportunity or a threat. Study group consists of 971 high school senior students. Content analysis, t test, one and two way analysis of variance, stepwise regression analysis were used in the analysis of datas acquired by using Child and Young Resilience Measure, Problematic Internet Usage Scale-Adolescent Form, Adjective Based Personality Scale and Personal Information Questionnaire. Study results showed while 27,9% of the students see the university enterance exam as an opportunity, 68,9% of them perceive it as a threat, 3,2% of them perceive it as a neutral. It was observed that psychological resilience changes with regard to seeing the exam as an opportunit or a threat, socioeconomic status, family togetherness and problematic internet usage while it doesn't change considering the gender and school type. However, there is not a significant difference between personal variables and students seeing the exam as an opportunity or a threat interactions. It revealed while from the five factor personality model, conscientiousness, neuroticism, extraversion positively predictedfor psychological resilience of high school seniors seeing the exam as an opportunity, conscientiousness, neuroticism, extraversion, openness to experience, agreeableness positively predicted for psychological resilience of those seeing the exam as a threat.