Akut lösemi tanılı olgularda kromozom ve kardeş kromatid değişimi (KKD) analizi

Abstract

ÖZET Akut lösemili olgularda kromozom düzeyinde meydana gelen düzensizlikler ile bu olgularda kardeş kromatid değişim düzeylerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada 14 akut lösemili ve biri Hodgkin's hastalığı olan toplam 15 olgu ile toplam 15 sağlıklı kişide periferik kan kültürü yöntemi ile kromozom ve kardeş kromatid değişim düzeylerine ilişkin analiz yapıldı. Araştırma ve kontrol grubunda kromozom analizi için GTG bantlama tekniği uygulandı. Ayrıca araştırma ve kontrol grubu bireylerinde KKD analizi için FPG tekniği uygulandı. İncelenen akut lösemili olgulardan i ) ANLL - M2 tipinde olanların ilkinde[ 46, XY, del ( 3 ) ( q25 ) ] karyotipi, ikincisinde ise [ 46, XY, del ( 2 ) ( ql2ql4 )] saptanırken, üçüncüsünde ise. [ 46, XY, -7, mar / 46, XY, inv ( 16 ) ( p;q )] karyotipi belirlendi. ii ) Yine ANLL - M3 tipinde olan üç olgudan ilkinde normal karyotip [46.XX], ikircisinde [ 44, XY, -14, -19, t ( 7;8 ) ( q22;pll ) ve üçüncüsünde ise translokasyon tipi düzensizlik[ 43, XY, -19, t ( 13q22q ), t ( 21q22q)] saptandı. iii ) Araştırma grubundaki olgulardan iki tanesi ANLL - M4 tipinde olup ilkinde translokasyon [ 46, XX, +19, t ( 15;22 ) ( q26;qll ) / 46, XX, +19, -22, min] gözlenirken ikinci olguda inversiyon tipi düzensizlik [46,XX,inv(3)(pll;q22)/47,XX,+del ( 22 ) ( qll )] gözlendi. iv ) Yine araştırma grubunu oluşturan olgulardan dört tanesi ANLL - M5 tipinde idi. Bu. olgulardan ilkinde 13. kromozomun uzun kolunda artış saptandı [ 46, XY,13q+] saptandı. Bu grubun diğer üç olgusundan ilki M5a tipinde olup 20. kromozom monozomisi [ 45, XY, -20 ] gözlenirken geri kalan iki tanesi M5b tipinde olup ilkinde [47, XX, +21] ve ikincisinde ise translokasyon tipi düzensizlik belirlendi [ 45, XY, -19,t ( 10; 14 ) ( q23;q23)]. v ) Araştırmamızda yer alan son üç olgudan biri alt tipi belirlenemiyen ANLL tipinde, bir tanesi ALL - L2 ve sonuncusu da Hodgkin's hastalığı tandı idi. Bunlardan ilkinde 17. kromozom monozomisi ve marker kromozom[ 46, XY, -17, mar., min. ], ikincisinde normal karyotip [ 46, XX ] ve sonuncusunda da translokasyon tipi11 düzensizlik [ 46, XY, t ( 8;19 ) ( q24;ql3 )] saptandı. Yine araştırma grubu olgularında kemoterapi öncesi ve kemoterapi sonrası dönemde kromatid tipi karık, asentrik kromozom ve kromozom tipi kırık düzensizliği yönünden değerlendirme yapıldı. Sonuçta her üç düzensizlik yönünden araştırma grubunda kontrol grubuna göre artış olduğu belirlendi ( p < 0.001***) Yine araştırma grubu olgularında tedavi sonrası dönemde tedavi öncesi dönemine göre aynı düzensizlikler açısından önemli düzeyde artış olduğu belirlendi ( p < 0.01**).Diğer taraftan incelenen KKD düzeylerinin değerlendirilmesi sonucunda araştırma grubu olgularında kemoterapi öncesi ortalama KKD değeri 12.07 ± 0.15 ve kemoterapi sonrası 14.04 ± 0.32 iken, kontrol grubunda aynı değer ise 7.87 ± 0.60 olarak saptandı. Araştırma grubu olguları ile kontrol grubu olguları arasında ve yine araştırma grubu olgularında kemoterapi öncesi ve kemoterapi sonrası dönem arasında KKD düzeyleri incelendi. Sonuçta araştırma grubu olgularında kontrol grubuna göre; ve yine araştırma grubunda kemoterapi sonrası dönemde kemoterapi öncesine göre KKD düzeylerinde önemli derecede artış ( p < 0.001***) belirlendi. Sonuç olarak yapılan bu çalışmada : i ) Akut lösemi tamlı olgularda literatürde yer alan düzensizliklerin dışında farklı bazı kromozom düzensizliklerinin de bulunabileceği, ii ) Bu olgularda KKD düzeylerinin sağlıklı kişilere oranla yüksek olduğu, iii ) Yine bu olgularda KKD düzeylerinin kemoterapi sonrası dönemde kemoterapi öncesi döneme göre artış gösterdiği, bunun sonucu olarak kemoterapide kullanılan antikanserojen ilaçların KKD düzeylerini önemli düzeyde arttırdığı kanısına varılmıştır. Anahtar sözcükler : Kromozom anomalileri, Akut lösemiler, Kardeş kromatid değişimi ( KKD ), Periferik kan.

HI SUMMARY Chromosome and Sister Chromatid Exchange Analyses in Acute Leukemia Cases This study was undertaken to evaluate the irregularities of the chromosome level and the sister chromatid exchance level in the acute leukemia cases.The study was based on 15 cases, 14 cases of acute leukemia and one of Hodgkin's disease, and 15 healthy individuals the analysis related with chromosome and SCE level were carried out by peripheral blood culture technique. For the chromosome analysis of the experimental and control groups GTG banding technique and for the sister chromatid exchange analysis of these groups FPG technique was applied. The results obtained from the acute leukemia cases are as follows : i ) Of ANLL - M2 type acute leukemia cases [46,XY,del(3)(q25)] karyotype was observed in the first one and in the second one [ 46,XY,del(2)(ql2ql4)],and in the third one [ 46,XY,-7,+mar/46,XY,mv (16)(p;q)] karyotype was observed. ii ) Of three cases with ANLL - M3 type, the first one had normal karyotype [46.XX], the second one had [44,XY,-14,-19,t(7;8)(q22;qll)] and the third one had irregularity of translocation type [ 43,XY,-19,t (13q22q),t (21q22q)]. * iii ) Two of the experimental group were ANLL - M4 type. In the first one of these [ 46,XX, +19, t (15;22)(q26;qll) / 46,XX, +19, -22 ] translocation was observed, and in the second one [ 46,XX, inv (3) (pll;q22) / 47,XX, +del (22)(qll)] inversion was observed. iv ) Four of the experimental group were ANLL - M5 type. In the first one of these cases an increase in the long arm of the 13th chromosome [ 46,XY,13q+ ] was observed. In the first one of the remaining three was in M5a type, 20th chromosome monozomy [ 45, XY, -20] was observed. The remaining two were M5b type. In the first of these [ 47, XX, +21 ], and in the second one [ 45, XY, -19, t (10; 14) ( q23;q23 )] translocation type of irregularity was observed. v ) Of the three cases, one was ANLL type, its subtype could not be identified,IV the other one was ALL - L2 type and the last one was Hodgkin's disease. In the first of this group, the 17th chromosome monozomy and marker chromosome [ 46,XY, -17,+ mar, min ] was observed, in the second one normal karyotype and in the last one translocation type of irregularity was observed. In the experimental group, 3 types of irregularities were evaluated before chemotherapy and after chemotherapy: broken chromatid type, acentric chromosome and broken cromosome type. According to the evaluation, an increase was observed in 3 types of irregularities in the experimental group compared with the control group (p<0.001***). With the experimental group, after chemotherapy studies in patients the same irregularities showed an increase compared with the before chemotherapy studies in these patients. There was a significant change between the two ( p < 0.01**). The evaluation of SCE levels showed that SCE values for the experimental group before chemotherapy was 12.07 ± 0.15 and after chemotherapy it was 14.04 ± 0.32 whereas the value for the conrtrol group was 7.87 ± 0.60. There was a significant change between the levels of SCE of the experimental group and the control groups. There was also a significant change between SCE levels of the experimental group before and after chemotherapy studies ( p < 0.001***). The results of this study indicate : i ) In acute leukemia cases, the irregularities, other than the ones found in the studies carried out so far, could be observed. ii ) SCE level in these cases is higher than the one found in healthy individuals. iii ) SCE level of these cases increase after chemotherapy compared with before chemotherapy period. So, it is thought that anti cancerogen medicine used in chemotherapy caused an increase in SCE level. Key wors : Chromosome aberations Acute leukemia, Sister Chromatid Exchange (SCE ), Peripheral blood.