Tastromin`in farmakolojik etkileri

Abstract

ÖZET Doktora Tezi TASTROMIN'IN FARMAKOLOJİK ETKİLERİ RANA BEİS Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Yusuf OZTÜRK 2000 Geçmişte tastrominin, sempatik (adrenerjik) sistem üzerine etkileri nedeniyle incelendiği bilinmektedir. Ancak adrenerjik sistemdeki spesifitesi belirli değildir. Son yıllarda değişen adrenerjik reseptör bilgileri ışığında tastrominin farmakolojik etkilerinin araştırılması bu tez kapsamında amaçlanmıştır. Bu tez kapsamında tastrominin çeşitli izole organlardaki etkileri ile bazı in vivo deney sistemlerindeki aktiviteleri ele alınmıştır. Bu çalışmada kullanılan izole organlar aı-adrenerjik reseptör baskınlığına göre aiA-adrenerjik reseptör için sıçan vas deferens, ociB-alttipi için sıçan dalak ve aıo-adrenerjik reseptör alttipi için ise sıçan aortası olarak seçildi. Bu organların dışında ileumla da çalışıldı. Tastromin'in adrenerjik reseptörler üzerindeki spesifitesini belirlemek için; KCl'de tıpkı NA gibi bu dokularda agonist olarak kullanıldı. Bulgularımıza göre; tastromin spesifik bir adrenerjik reseptör blokeri gibi gözükmemektedir. Çünkü yukarıda belirtilen izole organların hiç birinde NA ile kompetitif bir etkileşim göstermemiştir. Tastromin'in NA cevaplarını olduğu gibi tüm çalışılan dokularda KC1 ve ileumda Ach yanıtlarını da düşürmesi etkisinin non-spesifik olduğunu düşündürmektedir. Ayrıca tastromin'in sıçan dalağında kontraktil yanıtlara neden olduğu görülmektedir. Yapılan analjezi deneylerinde tastrominin ağrı ve analjezi mekanizmalarından daha farklı noktalan etkilediği görüldü. Akut toksisitesi ise nispeten yüksek bulundu. Sonuç olarak, tastrominin deneysel farmakoloji açısından ilginç etkilerinin bulunmasına karşın, akut letal toksisitesinin de düşük olmaması nedeniyle terapötik açıdan yeni bir indikasyon alanının olamıyacağı söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Tastromin, otı-adrenoseptör, aorta, vas deferens, dalak

ABSTRACT Ph.D. Thesis PHARMACOLOGICAL EFFECTS OF TASTROMTNE RANA BEİS Anadolu University Graduate School of Health Sciences Pharmacology Program Supervisor: Prof. Dr. Yusuf ÖZTÜRK 2000 It has been long known that tastromine had been investigated in the pharmacological history due to its effects on the adrenergic system. In this thesis, it was aimed to investigate pharmacological activities of tastromine on the basis of adrenoceptor knowledge that has been changed in recent years. Effects of tastromine were evaluated on various isolated organs and certain experimental systems in vivo. In regard to cti-adrenoceptor predominancy, isolated organs used in this study were selected as rat vas deferens, spleen and aorta for ciia-, <Xib- and otiD-adrenoceptors, respectively. In addition to these tissues, rat ileum was also employed. Like NA, KC1 was used as an agonist in these tissues, in order to determine the specifity of tastromine on adrenoceptors. According to our findings, tastromine does not seem to be a specific adrenoceptor blocker, since it exhibited no competitive interaction with NA on the isolated tissues mentioned above. As in the case of responses to NA, the decreased responses to KC1 in all isolated tissues and Ach in rat ileum suggested that, its effect is non-specific in nature. Furthermore, it was observed tastromine causes contractile responses in rat spleen. In analgesia experiments, tastromine affected sites other than those involved in pain and analgesia mechanisims. Its acute lethal toxicity was found relatively high. In conclusion, although tastromine exhibits interesting effects in terms of experimental pharmacology, it can be said that it may not have a new therapeutic implication since it does not have a low toxicity. Keywords: Tastromine, cci -adrenoceptor, aorta, vas deferens, spleen