Streptozotosin ile oluşturulan deneysel diyabetin üreme sistemi üzerine etkileri: İnsülin tedavisinin sonuçları

Abstract

ÖZET Doktora Tezi STREPTOZOTOSİN İLE OLUŞTURULAN DENEYSEL DİYABETİN ÜREME SİSTEMİ ÜZERİNE ETKİLERİ: İNSÜLİN TEDAVİSİNİN SONUÇLARI Uzm. Ecz. Tuba HEREKMAN DEMİR Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji Anabilim Dalı Ekim-2002 Danışman : Prof. Dr. Yusuf ÖZTÜRK Diabetes mellitus çeşitli komplikasyonları ile birlikte oldukça kompleks bir hastalıktır. Üreme sistemi üzerine oluşturduğu bozukluklarda kişinin puberte ve menopoz döneminde sağlığını tehdit ettiği kadar hamilelik dönemini ve doğacak bebeğin sağlığını da tehdit etmektedir. Bu tez çerçevesinde deneysel diyabet modelinde sıçan uterus düz kasında agonist olarak ACh (asetilkolin), A II (anjiotensin II), BK (bradikinin), oksitosin ve PGF2a (prostaglandin F2a) nın kasılma cevaplarına bakılmış ve in vitro, in vivo insulin tedavisi sonunda oluşan kontraktil cevaplarda düzelme olup olmadığı araştırılmıştır. Deneysel diyabet modeli oluşturmak üzere dişi sıçanlara STZ enjeksiyonu yapılmıştır. STZ enjeksiyonundan 3 gün sonra hayvanların kan glukoz düzeyleri ölçülmüş ve 300 mg/dl in üstünde olanlar diyabet kabul edilmiştir. Diyabetik grubun bir kısmında insülin tedavisine başlanarak insulin tedavili diyabet grup oluşturulmuştur. Bunların deneysel parametreleri diyabetik olmayan kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. Tüm bu üç grubun metabolik parametreleri günlük yem, su tüketimi ve idrar, feçes miktarları ölçülerek aralarında karşılaştırılmış ve mtedavi edilmemiş diyabetik sıçanlarda bunların kontrole göre anlamlı bir şekilde yükseldiği gözlenmiştir. Uterus düz kasında tüm bu agonistlerin kümülatif kasılma cevapları diyabetik sıçanlarda düşmektedir. Bununla birlikte in vivo insulin tedavisi kasılma cevaplarındaki bu düşüşü oksitosin ve PGF2a için neredeyse tamamen ACh, All, BK için ise bir ölçüde düzeltmektedir. Ancak 30 dk., 2 saat ve 5 saatlik inkübasyonlarla banyo ortamında uygulanan in vitro insulin tedavisi bu agonistlere karşı olan kasılma cevabındaki düşmeyi normalize edememiştir. Uterus düz kasında elde edilen bu sonuçlar, bu dokudaki deneysel diabete bağlı kontraktil değişimlerin diabetik kadınlardaki klinik komplikasyonlar ile bağlantılı olabileceğini göstermektedir. Anahtar kelimeler: Diabetes Mellitus, Uterus düz kası, insulin, oksitosin, PGF2a IV

SUMMARY Ph. D. Thesis EFFECTS OF EXPERIMENTAL DIABETES INDUCED BY STREPTOZOTOCIN ON THE REPRODUCTIVE SYSTEM: RESULTS WITH INSULIN TREATMENT Tuba HEREKMAN DEMİR Anadolu University Graduate School of Health Sciences Pharmacology Program October-2002 Supervisor : Prof. Dr. Yusuf ÖZTÜRK Diabetes mellitus is a complex disease with its various complications. While diabetes has deleterious effects on individuals during puberty and menopause periods, it threats the pregnancy period and the health of newborn. In this thesis, contractile reponses of rat uterus to agonists, ACh (acetylcholine), A II (angiotensin II), BK (bradykinin), oxytocin and PGF2a (Prostaglandin F2a) were evaluated in the experimental model of diabetes and it was investigated whether the contractile responses were improved following insulin treatment in vitro and in vivo or not. To constitute the experimental model of diabetes, female rats were injected with streptozotocin (STZ). Three days after STZ injection, blood glucose levels of animals were measured and those having a level of 300 were considered diabetic. In order to make a diabetic group with insulin treatment, a part of diabetic group were started to be injected with insulin. Their experimental parameters obtained were compared to those obtained from non-diabetic control group. Measuring daily consumptions of food and water, amounts of urine and feces, the metabolic parameters of these three groups were compared and found to be increased significantly in diabetic rats when compared to controls. Cumulative contractile responses to all agonists were abolished in the uterus muscle from diabetic rats.However, in vivo insulin treatment were normalized these abolishments in the contractile responses to oxytocin and PGF2a almost completely and to ACh, All and BK in some extent. In contrast, in vitro insulin treatments in bathing medium for incubation periods of 30 min, 2 and 5 hours were not able to normalize the abolishment in the contractile responses to all agonists employed. Results obtained from the uterus smooth muscle suggested that the contractile changes in this tissue due to experimental diabetes may be correlated with clinical complications of diabetic women. Key words: Diabetes Mellitus, Uterus smooth muscle, insulin, oxytocin, PGF2a xc