Vitex agnus-castus uçucu yağının bileşimi ve bazı diterpenlerinin ve seskiterpenlerinin izolasyonu

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Vitex agnus-castus Uçucu Yağının Bileşimi ve Bazı Diterpenlerinin ve Seskiterpenlerinin İzolasyonu Nurgül SARGIN GÜZEL Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakognozi Anabilim Dalı Danışman: Yard. Doç. Dr. Mine KÜRKÇÜOĞLU Eylül 2002 Bu çalışmada, Vitex agnus-castus uçucu yağının GC/MS analizi, diterpenlerinin ve seskiterpenlerinin izolasyon çalışmaları yapılmış, ayrıca yağın antimikrobiyal aktivitesi araştırılmıştır. Uçucu yağın ana bileşikleri olarak 1,8-sineol, terpinen-4-ol ve sabinen belirlenmiştir. Diterpenlerin ve seskiterpenlerin izolasyonuna yönelik çalışmaların sonucunda 1,8-sineol, terpinen-4-ol, T-kadinol ve a-terpinil asetat isimli dört monoterpen ve spatulenol, (Z)-p-farnesen, bisiklogermakren ve karyofillen oksit isimli dört seskiterpen izole edilmiştir. Uçucu yağın antimikrobiyal aktivitesi zayıf olarak belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Vitex agnus-castus L., Vitex, Verbenaceae, Uçucu yağ, GC/MS, Diterpen, Seskiterpen, 1,8-sineol, terpinen-4-ol, sabinen, T-kadinol, a-terpinil asetat, spatulenol, (Z)-P-farnesen, bisiklogermakren, karyofillen oksit

ABSTRACT Master of Science Thesis Composition and The Isolation of Some Sesquiterpenes and Diterpenes of the Essential Oil of Vitex agnus-castus Nurgül SARGIN GÜZEL Anadolu University Graduate School of Health Sciences Pharmacognosy Department Supervisor: Yard. Doç. Dr. Mine KÜRKÇÜO?LU September 2002 In this study, we studied the essential oil of Vitex agnus-castus, isolate sesquiterpenes and diterpenes investigate the antimicrobial activity of this oil. The major components were found as; 1,8-cineole, terpinen-4-ol and sabinene. The components that were isolated. Four monoterpenes: 1,8- cineole, terpinen-4-ol, T-cadinol ve a-terpinyl acetate and four sesquiterpenes: spathulenoî, (Z)-P-farn esene, bicyclologermacrene ve caryophyllene oxide were isolated. The essential oil was found as weakly active againts standard bacteria. Keywords: Vitex agnus-castus L., Vitex, Verbenaceae, Essential Oil, GC/MS, Diterpene, Sesquiterpene, 1,8-cineole, terpinen-4-ol, sabinene, T-cadinol, ce- terpinyl acetate, spathulenol, (J?)-p-farnesene, bicyclogermacrene, caryophyllene oxide