Sağlıklı ve İnmeli Bireylere Uygulanan Afazide Dil Değerlendirme Aracı`nın geçerlik, güvenirlik ve standardizasyon çalışması

Abstract

Afazi değerlendirmesi iyi yapılandırılmış müdahale programının ilk basamağıdır. Dil testlerinin, uygulandığı toplumun kültürel özellikleri kadar tipolojik olarak dilsel özelliklerini de gözetmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Afazide Dil Değerlendirme Aracı (ADD)'nın standardizasyon, geçerlik ve güvenirlik çalışmasını gerçekleştirmektir. ADD, spontan dil ve konuşma, işitsel anlama, tekrarlama, adlandırma, okuma, söz eylemler, dilbilgisi, yazma olmak üzere sekiz alt testten oluşmaktadır.ADD, yaş, eğitim düzeyi grubu ve cinsiyete göre 282 sağlıklı ve 92 afazili katılımcıya uygulanmıştır. Afazili grup, alt test puanları, test puanları ve dil puanlarında diğer katılımcı gruplarından daha düşük performans sergilemiştir. Sağlıklı grubun ADD puanlarının yaş ve eğitim düzeyine göre büyük ölçüde etkilendiği, ancak cinsiyetin etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Anlamlı farklılığa göre, yaş ve eğitim grupları oluşturulmuştur; bu düzeylere göre kesme değer puanları belirlenmiştir. ADD puanlarına göre, afazili grup, sağlıklı gruptan anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Faktör analizi sonucunda toplam varyansın %90.8'ini açıklayan 3 faktör olduğu görülmüştür. Güvenirlik çalışması bulguları, ADD'nin yüksek güvenirliğe sahip bir test olduğunu ortaya koymuştur. Afazili katılımcıların ADD puanlarının çoğunlukla yaş, eğitim düzeyi, cinsiyet, inme üzerinden geçen süre ve afazi tipinden etkilenmediği saptanmıştır.ADD'nin Türkiye'de ve dünyada Türkçe konuşan afazili hastalar için yüksek derecede güvenilir ve geçerli bir afazi testi olduğu doğrulanmıştır.

Aphasia assessment is the first step towards a well- founded language therapy. Language tests need to consider more detailed facts in cultural as well as typological linguistic aspects of a given language. This study was designed to determine the standardization, validity and reliability of Language Assessment Tool for Aphasia (ADD), which consists of eight subtests including spontaneous speech and language, auditory comprehension, repetition, naming, reading, grammar, pragmatics (use of speech acts), and writing.The ADD was administered to 282 healthy participants and 92 aphasic participants in matched age, education and gender groups. Aphasic group performed highly lower than other participant groups on subtest, test and language scores. The ADD scores of healthy group were mostly affected by age and educational level but not affected by gender. According to significant difference, age and educational level groups were determined. Considering age and educational levels, the reference values for the cut-off scores were presented. Aphasic group was significantly different from healthy group on the ADD scores. A factor analysis disclosed 3 factors that explained 90.8% of the total variance. Reliability study results confirmed that the ADD is a highly reliable test. The ADD scores of aphasic participants were not affected much from age, educational level, gender, post onset, and types of aphasia.The ADD was found to be a highly reliable and valid aphasia test for Turkish- speaking aphasic patients either in Turkey or other Turkish communities around the world.