Bazı doğal fenolik bileşiklerin deneysel diyabet ve diyabetik düz kas komplikasyonları üzerine etkileri

Abstract

Tez kapsamında streptozotosin (STZ) ile diyabet oluşturulmuş 6 haftalık sıçanlardan izole edilen aorta, Vas deferens, mide fundusu ve ileumlarında gelişen diyabetik komplikasyonlar ve bu komplikasyonların gelişimi üzerine 3 hafta süresince antioksidan aktiviteye sahip olan ve etki gücü hidroksil sayısına göre artan sırasıyla, p-OH benzoik asit, protokateşik asit ve gallik asit uygulanmasının etkileri izole organ deneyleri ile incelenmiştir. 6 haftalık STZ-diyabetik sıçanlarda hiperglisemi gelişmiş, tüketilen su ve idrar atılım hacimleri, tüketilen yem ve dışkı atılım miktarları artmış, vücut ağırlıkları azalmıştır. Protokateşik asit tüketilen yem ve dışkı atılımındaki diabete bağlı artışı anlamlı olarak önlemiştir. İzole aortanın fenilefrine karşı, Vas deferensin fenilefrin ve asetilkoline karşı, ileumun asetilkoline karşı alınan kasılma cevaplarında artış, fundusun serotonine karşı verdiği cevaplarda ise düşüş gözlenmiştir. İn vivo p-OH benzoik asit, protokateşik asit ve gallik asit uygulanmasının düz kaslarda oluşan bu değişiklikleri önlediği, değiştirmediği veya ilerlettiği, kimi zaman ise diyabet ile bozulmayan düz kas aktivitesinde sağlıklı hayvanlara göre değişikliklere neden oldukları belirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda p-OH benzoik asit, protokateşik asit ve gallik asitin göstermiş oldukları olumlu veya olumsuz etkileri antioksidan güçlerinden ve diyabetik komplikasyonlardan bağımsız bir şekilde gösterdikleri, oluşturulan deney koşullarında prooksidan aktivite göstermiş olabileceği düşünülmüştür.

In this thesis, diabetic complications developed in isolated aorta, Vas deferens, gastric fundus and ileum from rats with streptozotocin (STZ)-induced diabetes for 6 weeks and effects of 3 weeks treatment with p-OH benzoic acid, protocatechic acid and gallic acid, which have antioxidant activities with increasing potency order related to their hydroxyl number, were investigated on the development of these complications by using isolated organ experiments. In STZ-diabetic rats for 6 weeks, hyperglycemia was developed, water and food consumptions along with urine and feces outputs were increased and body weights decreased. Protocatechic acid prevented significant increases in food consumption and feces output due to diabetes. In diabetic animals, responses of isolated organs, aorta to phenylephrine, Vas deferens to phenylephrine and acetylcholine, ileum to acetylcholine were found to be increased, while responses of gastric fundus to serotonin were observed to be decreased. It was found that the in vivo administration of p-OH benzoic acid, protocatechic acid and gallic acid inhibited, unchanged or promoted the changes occurred in smooth muscles, and sometimes, they caused alterations in unchanged smooth muscle activity due to diabetes relative to control animals. On the basis of these findings, it was concluded that by p-OH benzoic acid, protocatechic acid and gallic acid exhibit the improving or impairing effects in a manner independent of their antioxidant power and from diabetic complications and they may exhibit prooxidant activities in the experimental conditions applied.