Kronik tutuk afazili bireylerde iletişim yeterliliğinin İletişim Yeterliliği Değerlendirme Aracı (İYDA) ve Sözel Olmayan İletişim Sınıflaması (SOİS) ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma yarı yapılandırılmış bir sohbet ortamında kronik tutuk afazili bireylerin iletişim girişimlerinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla desenlenmiştir. Bu amaç için İletişim Yeterliliği Değerlendirme Aracı (İYDA) toplam puanları ve afazi dil değerlendirme aracı (ADD) dil puanları arasındaki korelasyon incelenmiş, her iki değerlendirmedeki başarı yüzdeleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın diğer amaçları ise afazili bireylerin sohbette kendilerini ifade etmede kullandıkları sözel olmayan iletişim davranışları ve bu davranışların semantik işlev sıklığının sağlıklı bireylerden farklılık gösterip göstermediğinin araştırılmasıdır.Bu tez çalışmasına değerlendirmenin en az 6 altı ay öncesinde inme geçirmiş 21 afazili katılımcı ve bu grupla yaş, eğitim, cinsiyet açısından eşleştirilmiş 21 sağlıklı katılımcı dahil edilmiştir. İki grup arasında sözel olmayan iletişim davranışlarının ve bu davranışların işlev sıklığını karşılaştırmak için Sözel Olmayan İletişim Sınıflaması kullanılmıştır. Sözel olmayan iletişim davranışları yüz hareketleri, baş hareketleri, el/kol hareketleri, prosodi, gövde /bacak hareketleri, göz kontağı/bakışlar, konuşma dışı ses kategorilerinde incelenmiştir. Her bir davranışın işlevi ise emblem, ikonik jestler, işaret jestleri, pandomim, bağdaştırıcılar, dinleme-onay jesti, duygu durum jesti, konuşmaya eşlik eden ritmik jest, bağlama uygun olmayan jest kategorilerinde ayrımlaştırılmıştır.Afazili katılımcıların İYDA puanları ile ADD testinden aldıkları dil puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon (r=0.602) bulunmasına rağmen, afazililerin İYDA'da daha başarılı oldukları bulgulanmıştır. Sözel olmayan iletişim davranışları ve bu davranışların semantik işlev sıklığı karşılaştırıldığında, afazili katılımcılar sağlıklı katılımcılara kıyasla İYDA-Sohbette sözel olmayan toplam iletişim davranışlarını, el kol hareketlerini ve baş hareketlerini daha sık kullanırken, diğer iletişim davranışlarının kullanımı açısından sağlıklı gruptan farklılaşmamışlardır. İYDA-Sohbette gözlenen davranışların anlamlılığı açısından karşılaştırıldıklarında ise afazili katılımcıların emblem, ikonik, işaret jesti, pandomim ve bağlama uygun olmayan jestleri sağlıklı katılımcılara kıyasla daha sık kullandıkları bulgulanmıştır. Afazili ve sağlıklı katılımcılar arasında duygu durum jesti, dinleme-onay jesti, bağdaştırıcı jest kullanım sıklığı açısından farklılık bulgulanmamıştır. Diğer taraftan, sağlıklı katılımcıların konuşmaya eşlik eden ritmik jestleri afazili katılımcılara oranla daha sık kullandıkları saptanmıştır.Çalışma sonuçları, afazili bireylerin doğal günlük ortamlardaki iletişim başarısının standardize edilmiş dil testlerinde göstermeleri beklenen performansın üzerinde olabileceği ve kronik tutuk afazililerin sohbet gibi doğal ortamlarda dil yetersizliğini telafi etmede sözel olmayan iletişim davranışlarını kullandıkları görüşünü desteklemektedir.

This study is designed to evaluate communicative effectiveness of individuals with chronic non-fluent aphasia. For this purpose the correlation between Communicative Effectiveness Assessment (IYDA) scores and Language Assessment Tool for Aphasia (ADD) scores and the percentile success in both assessments is evaluated. Other goal of the study is to investigate more to what extend aphasic patients use more nonverbal communication behaviors compared to healthy group.21 patients with aphasia at least six months before the research; and 21 healthy adults matched as closely as possible in terms of age, gender, education.To compare the differences of frequency of nonverbal communication behaviors and function of each behavior in both groups, nonverbal communication classification was used. Nonverbal communicative behaviors were identified in categories (facial movement, head movement, hand/arm movement, prosody, trunk/leg movement, gaze, non speech sound); then, each behavior was coded according to its function (emblem, iconic, deictic, pantomime, adaptors, listen regulator, affect display, beat, ineffective gesture).Although there is a statistically significant correlation (r=0.602) between the scores of ADD and IYDA; aphasics showed better performance in IYDA. The difference success in percentiles between two tests is geared to nonverbal communication. When the differences of frequency of non verbal communication between two groups were compared; aphasics were found to use significantly more total non-verbal communication behaviors, hand /arm movements and head movements. Aphasics were found to use meaningful gestures such as emblem, iconic, deictic, pantomime significantly more than control group. Aphasics were also found out to use ineffective gesture; more frequent than control group. There isn?t any difference in use between the frequencies of affect display, listen regulator and adaptors in two groups. Healthy group were found to use beat more frequently than aphasics.The results of the study are consistent with the idea that aphasics individuals linguistic defisit is not sufficient to predict their communicative competence. These findings indicate chronic non-fluent aphasics use nonverbal communication in natural conversational settings to compensate their verbal defisit.