Rezonans bozukluklarının nazometrik değerlendirilmesi: 4-18 yaş aralığındaki bireyler için Türkçe norm çalışması

Abstract

Damak yarıklığı, kraniofasiyal sendrom, motor konuşma bozukluğu, işitme engeli gibi nedenlere bağlı olarak gelişen rezonans bozuklukları, konuşma anlaşılırlığı ile ilgili ciddi sorunlar yaratmaktadır. Rezonans bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan araçlardan biri de nazometredir. Uygulanacak müdahalelerden önce ve sonra etkililik karşılaştırmasına olanak sağlayacak, bu bozuklukların tanısında ve terapisinde nesnel veriler ortaya koyacak olan nazometre, objektif değerlendirme araçlarından biridir.Bu çalışmada Ann Kummer tarafından geliştirilen ve rezonans bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan SNAP Test- R (Simplified Nasometric Assessment Procedures) Türkçe'ye uyarlanarak, normları oluşturulmuştur. SNAP Test-R üç alt testten oluşmaktadır. Bunlar; (a) Hece Tekrarı/ Uzatılmış Ses Alt Testi (b) Resim-İpuçlu Alt Test (c) Okuma Parçası Alt Testi.Çalışmaya herhangi bir nörolojik, işitme ve konuşma problemi olmayan 240 katılımcı dahil edilmiştir. Okul öncesi dönem (3-7 yaş arası); okul dönemi (8-12); ergen (13-18) olmak üzere üç ayrı yaş grubundan (her grupta 80 birey olmak üzere) veri toplanmıştır. Türkçe konuşan bireylerin nazometrik norm sonuçlarını bulmak üzere yapılan bu çalışmada yaş, cinsiyet, düşük/yüksek ünlü, nazal/oral uyaran değişkenlerine göre alt test puanları farklılık göstermediği ve nazometrenin hipernazal konuşmayı normal konuşmadan ayırt edebilmekte kullanışlı bir alet olup olmadığı araştırılmıştır.Çalışma sonucunda yaşın nazalite üzerinde etkili olduğu bulunurken, cinsiyetin etkisi görülmemiştir. Beklendiği üzere, nazal ünlülerin oral ünlülere göre, yüksek ünlülerin de alçak ünlülere göre oldukça yüksek puanlar aldığı bulunmuştur.Çalışmanın bir diğer bulgusu ise son derece yüksek özgüllük ve duyarlılık sonuçları elde edilen nazometrenin, hipernazal konuşma ile normal konuşmayı ayırt etmede oldukça kullanışlı olduğudur.Anahtar Sözcükler: nazometre, nazalite, rezonans, hipernazalite, damak yarığı

Resonance disorders, depending on cleft palate, craniofacial syndrome, motor speech disorder and hearing impairment result in crucial speech intelligibility problems. One of the instruments used for the evaluation of resonance disorders is the nasometer. Nasometer is one of the objective evaluation instruments which enable efficacy comparisons of the pre-intervention and post-intervention periods. It also manifests objective data for the diagnosis and the intervention of the disorders.In this study; SNAP Test-R (Simplified Nasometric Assessment Procedures-Revised) developed by Ann Kummer, has been adopted for Turkish and norms has been developed. SNAP Test-R includes the following three subtests: (a) The Syllable Repetition/Prolonged Sounds Subtest (b) The Picture-Cued Subtest (c) The Reading Subtest.240 participants with no history of neurological, hearing and speech disorders took a part in this study. Data have been collected from the following three groups (each group consisting of 80 individuals): preschool (ages between4-7), school-age (ages between 8-12), and adolescent (ages between 13-18). Aim of this study was getting nasometric norm results for Turkish speaking individuals and to explore the effects of age, gender and speech stimuli on nasality scores.There were no significant differences due to gender. For age there was a significant difference between 4-7 age group and the other two groups. Presented data suggested that nasometer is a useful tool for confirming hypernasality with high specificity and sensitivityKeywords: nasometer, nasality, resonans disorders, hypernasality, cleft palate