Rosmarinik asit analjezisine serotonerjik ve noradrenerjik modülasyonun katkısı

Abstract

Rosmarinik asit antioksidan, anti-inflamatuvar ve nöroprotektif özelliklere sahip bir polifenoldür. Analjezik etkinliğinin sınırlı sayıda gösterilmiş olduğu çalışmalarda etki mekanizmasının yeterince aydınlatılmamış olduğu görülmektedir. Tez çalışmasında, 0.3, 1 ve 3 mg/kg (p.o.) rosmarinik asitin santral analjezik etkinliğinin farelerde sıcak-plaka ve kuyruk-batırma testleri ile zamana bağlı olarak, periferal analjezik etkinliğinin ise asetik asit ile indüklenen kıvranma testi ile değerlendirilmesi ve bu etkinlikte inici inhibitör yolaklarda yer alan serotonerjik sistemin rolünün 5HT2A/2C reseptör antagonisti ketanserin (1 mg/kg, i.p.) kullanılarak ve adrenerjik sistemin rolünün α2-adrenerjik antanogisti yohimbin (1 mg/kg, i.p.) kullanılarak araştırılması amaçlanmıştır. Antagonist uygulaması test maddesi uygulamasından 30 dakika önce yapılmıştır.Sıcak-plaka testinde 1 mg/kg rosmarinik asit 45 dakikada, 3 mg/kg rosmarinik asit ise 30, 45 ve 60 dakikada, kuyruk-batırma testinde 1 ve 3 mg/kg rosmarinik asit 45 ve 60 dakikada termal uyarana karşı verilen cevabının süresini uzatmıştır. Kıvranma testinde ise, rosmarinik asit 45. dakikada tüm dozlarda kıvranma sayılarını anlamlı olarak azaltmıştır. Ketanserin, rosmarinik asitin oluşturduğu etkiyi sıcak-plaka testinde değiştirmemiş, kuyruk-batırma testinde anlamlı olarak geri çevirmiştir. Kıvranma testinde ise rosmarinik asit uygulaması ile azaltılan kıvranma sayısı üzerine etkili olmamıştır. Yohimbin, rosmarinik asitin oluşturduğu etkiyi sıcak-plaka testinde göreceli olarak, kuyruk-batırma testinde ise anlamlı olarak geri çevirmiştir. Kıvranma testinde de, rosmarinik asit uygulaması ile azaltılan kıvranma sayısını anlamlı olarak arttırmıştır. Rosmarinik asit hem inici inhibitör yolakta yer alan serotonerjik ve noradrenerjik sistemi değişik düzeylerde modüle ederek hem de periferik noradrenerjik sistemi stimüle ederek santral ve periferal analjezik etki sağlamaktadır. Dolayısıyla, ağrının eşlik ettiği rahatsızlıklarda tek başına veya yardımcı ilaç olarak güvenle kullanılabilecek doğal bir ajandır.

Rosmarinic acid is a polyphenol which has antioxidant, anti-inflammatory and neuroprotective properties. It has been showed that rosmarinic acid has an analgesic effect, however, the mechanism of action has not been sufficiently clarified.In the thesis, it was aimed to evaluate the central analgesic activity of 0.3, 1 and 3 mg/kg (p.o.) rosmarinic acid in mice by hot-plate and tail-immersion tests in a time depend manner, peripheral analgesic activity by acetic acid-induced writhing test and to research the role of serotonergic system by using ketanserin (1 mg/kg, i.p.), 5HT2A/2C receptor antagonist, and yohimbine (1 mg/kg, i.p.), α2-adrenergic receptor antagonist, on antinociception of rosmarinic acid. Antagonists were administrated 30 minutes prior test material.The enhanced withdrawal responses to thermal stimuli were observed 45 minutes after administration of 1 mg/kg rosmarinic acid; 30, 45 and 60 minutes after 3 mg/kg rosmarinic acid administration in hot-plate test; and also 45 and 60 minutes after 1 and 3 mg/kg rosmarinic acid administration in tail-immersion test. In writhing test, the number of writhing significantly decreased 45 minutes after the administration of 0.3, 1 and 3 mg/kg rosmarinic acid. The antinociception induced by rosmarinic acid was significantly reversed by ketanserin only in tail-immersion test while yohimbine reversed relatively in hot-plate and significantly in tail-immersion test. The number of writhes which is reduced by administration of rosmarinic acid were increased by yohimbine pre-treatment. Rosmarinic acid provides central and peripheral analgesic effects by modulating serotonergic and noradrenergic systems which are located in descending inhibitory pathway and also by stimulating peripheral noradrenergic system. Therefore, rosmarinic acid is a natural agent which can be used safely by one-self or as an adjuvant in pain management.