İlkokul mekanlarının çocuk gelişimi ve mekan algısına etkilerinin değerlendirmesi

Abstract

Çocuk, fiziksel olarak ilk kez eğitim gereksinimi için yuvasından ayrılır. Okul öncesi eğitimi ülkemizde zorunlu olmaması nedeniyle çocukların önemli bir bölümü bu fiziksel ayrılmayı ilköğretim eğitimine başlarken yaşar. Etkileşime girdikleri bu yeni çevre, çocukların gelişim süreçlerinde önemli karşılıklar bulur. Çocuğun yaşadığı bu deneyim, yalnızca okul binalarını değil, okulun bahçesini, yakın çevreyi ve çocuğun okula yaklaşım güzergahını kapsar. Çalışmada öncelikle çocuk gelişim süreçleri incelenerek, mekan tasarımcısı gözüyle, kullanıcı olarak çocuğu yakından tanımak amaçlanmıştır. İlköğretim eğitiminde kullanılan yenilikçi eğitim-öğretim yaklaşımları araştırılmış, bunların çocuk-mekan-mobilya ilişkileri incelenmiştir. Çalışmanın kavramsal alt yapısını çevre psikolojisi ve çocuğun mekan algısı oluşturur. Çocukların mekan algısını gözlemlemek ve değerlendirmek amacıyla sınıf içinde bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada; tezde belirtilen ölçütlere göre Eskişehir'de seçilmiş olan dört farklı ilkokulda, ikinci ve üçüncü sınıf düzeyindeki çocuklardan okullarını resimler yoluyla anlatmaları istenmiştir. Çocukların resimleri üzerinden yapılan çalışma, ilkokul mekanlarının, onların algı süreçlerindeki karşılıklarını değerlendirmeyi amaçlar. Sonuç olarak ilkokul mekanlarının, çocuğun gelişiminde ve tüm yaşamında kalıcı etkileri olduğu vurgulanmış, tasarımcıların ve bu alanda çalışan kişilerin konu üzerine farkındalığını arttırmak hedeflenmiştir.Anahtar Kelimeler: İlkokul Mekanları, İlkokul Çevreleri, Çocuk ve Okul, Çocuğun Mekan Algısı, Çocuk Gelişimi ve Okul, Mekan Psikolojisi, Çevresel Psikoloji.

Children are physically separated from home for the first time for education requirement. An important part of pre-school children in our country, because of the national regulations for optional pre-school education, experiences this physical separation when primary school education begins. This new environment in which they interact, find important provisions in children's development. This process of experience of child is not only about the school building, also includes the school's garden, the surroundings, the environment providing school approach. In this study, child development primarily examined, now that aimed to get to know the child user closely. In the context of space, innovative educational approaches that used in primary school education have been investigated and their relationships between child, furniture and space. In this thesis formed the conceptual infrastructure of environmental psychology. A field study was organised to support the work with the observation method. In Eskisehir, among four different elementary schools based on specific criterias determined in thesis, the second and third grade children at the school were asked to tell their schools by making some pictures. Through children's pictures, has tried to make an assessment about primary school places in their perception process. As a result, emphasized that the school environment has lifelong lasting effects on child's development, and aimed to raise awareness on the issues of the designers and people working in this field.Key words: Primary School Spaces, Primary School Environments, Children and School, The Child's Perception of Space, Children Development and School,Psychology of Space, Environmental Psychology.