Opaklaştırıcı ve matlaştırıcı metal oksı̇tlerı̇n şamotlu çamurun bünye özellı̇klerı̇ne etkı̇lerı̇nı̇n araştırılması

Abstract

Şamotlu çamur genellikle serbest şekillendirme yöntemleriyle çalışan sanatçılar tarafından kullanılmaktadır. Özellikle büyük boyutlu işlerin yapımı için oldukça uygundur. Yüksek sıcaklıklarda pişmiş bünyede bileşimindeki demir oksit oranına bağlı olarak değişen renk tonlarına sahiptir. ZrO2, SnO2, ZnO ve TiO2 seramik sır, çamur, ve astar bünyelerinde beyazlık, matlık ve örtücülük sağlamak için yaygın biçimde kullanılan oksitlerdir. Bu çalışmada ZrO2 kaynağı olarak ZrSiO4, SnO2, ZnO ve TiO2 şamotlu çamur içine ikili sisteme uygun olarak belirli oranlarda ilave edilmiş ve plastik şekillenme özelliklerine sahip çamur karışımları hazırlanmıştır. Bu karışımların boyutça küçülme, su emme, renk özellikleri ve ayrıca astar olarak kullanım uygunlukları incelenmiştir. Hazırlanan bütün çamur bünyeler ve akıtma yöntemiyle deneme plakalarının üstüne uygulanan astarlar 1160 0C de sırlı ve sırsız olarak pişirilmişlerdir. Bu sıcaklıkta çinko oksit ve titanyum oksitlerin şamotlu çamurun renginde bariz renk değişiklikleri oluşturduğu görülmüştür. Genel olarak pişirim sonrası bünyelerin renklerinin kiremit renginden, sarımtırak krem ve bej tonlarına doğru giderek açılan bir skalaya sahip olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Opaklaştırıcı oksitler, Matlaştırıcı oksitler, Şamotlu çamur

Chamotte clay is generally used by the artists working for free shaping methods. It is particularly well suited for the production of large-size works. It has varying color tones depending on the ratio of iron oxide in the body composition at high temperatures. ZrO2, SnO2, ZnO and TiO2 are widely used oxides to obtain whiteness, opacity and matting in ceramic glaze, clay, and engobes. In this study ZrSiO4 as a resource ZrO2, SnO2, ZnO ve TiO2 were added in certain amounts into the chamotte clay in accordance with the dual system and clay mixture with plastic forming properties are prepared. The shrinkage, color and water absorbtion properties of these mixtures and moreover their appropriateness of usage as slip were analyzed. All clay bodies prepared and slips applied to the trial plates with pouring method were fired as both glazed and unglazed at 1160 0C. It was determined that zinc and titanium oxides led to obvious changes in colour of the chamotte clay at this temperature. In general, it was observed that colours of the bodies had a gradually lightening range from brick colour to yellowish cream and beige tones after firing.Keywords: Opacifying oxides, Matting oxides, Chamotte clay