Canlandırma sinemasında hayvan karakterleri ve antropomorfizm

Abstract

İnsanlığın varoluşundan günümüze kadar geçen sürede hayvan önemli bir varlık olmuştur. Özellikle ilkel insanlarda hayvanlar, inançlar için kullanılmıştır. Doğayla iç içe hayvanlarla birlikte olan insan, hayvanlara hayali güçler aktarmış, aynı zamanda insani özellikler ve davranışlar ekleyerek hayvanı üstün bir varlık olarak görmüştür. İnsan özelliklerinin bir hayvana atfedilmesi antropomorfizm kavramını doğurmuştur. Antropomorfizm, antik dinler, mitler ve yazılı anlatılarda hayvanlar aracılığıyla sembolleştirilerek sunulmuştur. İnsanın doğayı ve kendini anlamlandırma ihtiyacı ile başlayan süreç farklı disiplinler ile olan bağlantılarda kendini göstermiştir. Bu süreçte kavram, ilginç bir tarihsel değişim geçirmiş ve günümüzde canlandırma sinemasının temel konularından biri haline gelmiştir. Antropomorfizmin sanat dallarına kattığı değerler göz önünde bulundurulduğunda, canlandırma sinemasına da yüksek seviyede özgür kullanım çeşitliliği sunmaktadır. Bu araştırmada, antropomorfizm kavramının canlandırma sinemasında kullanılan insan-hayvan karakterleriyle olan ilişkisinde; antropomorfik özellikler fiziksel, psikolojik ve kültürel açıdan incelenmiş ve günümüz popüler animasyon fimlerde antropomorfik hayvan karakterlerinin temsil edilme biçimleri çözümlenmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda, Byron Howard, Rich Moore'un yönettiği `Zootopia` (2016), Isao Takahata'nın yönettiği `Pom Poko` (1994) ve Ayşe Ünal, Mehmet Kurtuluş'un yönettiği Türk yapımı `Kötü Kedi Şerafettin` (2016) filmleri çözümlenmiştir. Son olarak, antropomorfik hayvan kullanımına yönelik `Telve` uygulama filmi gerçekleştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Canlandırma sineması, Antropomorfizm, Hayvan karakteri, Sembol.

From the existence of humanity to the present day, animals have played an important role in our lives. Especially in primitive humans, animals were used for beliefs. The man who interacted with animals and nature, used his imagination and also transferred his human characteristics and behaviors to animals, so he began to see animals as superior beings. By attuributing human characteristics to animals, the concept of anthropomorphism was invented. Anthropomorphism was presented by symbolizing animals through ancient religions, myths and written narratives. The process, which starts with the need to understand nature and self, has manifested itself in connections with different disciplines. In this process, the concept has undergone an interesting historical change and has now become one of the most fundamental subjects of animated cinema.Considering the value that anthropomorphism adds to the art branches, it also offers a high degree of free application to the animated cinema. In this study, the relationship between anthropomorphism and human-animal characters used in animated cinema; the anthropomorphic features were examined physically, psychologically and culturally and the ways in which anthropomorphic animal characters are represented in today's popular animated movies are analyzed. According to the results, these are analyzed: `Zootopia` the director by Byron Howard, Rich Moore (2016); `Pom Poko` directed by Isao Takahata (1994) and Ayşe Ünal, Mehmet Kurtuluş's Turkish-made `Bad Cat Serafettin` (2016). Finally, the application movie `Telve` for the use of anthropomorphic animal was performed.Keywords: Animation cinema, Anthropomorphism, Animal character, Symbol.