Heykel sanatında değişen ifade biçimleri bağlamında giyilebilirlik olgusu

Abstract

Geçmişten bugüne insan hayatının bir parçası olan giyim, doğanın sınırlayıcı tavrına karşı geliştirdiğimiz yaratıcı bir olgu olarak karşımıza çıkmıştır. Bu yanıyla giyim ilk sanat eserleri arasında değerlendirilmiştir. İlkel dönemlerde çeşitli amaçlarla giyilen kostümlerin, maskelerin, takıların vb. heykeli çağrıştırdığı görülmüştür. Giyimin heykelle ilişkisi, neredeyse her dönem var olmuştur. Kimi zaman heykel üzerinde işlenerek, heykeli yapılan kişi ve dönemler hakkında bilgiler vermiş, kimi zaman sadece heykelin plastik değerini güçlendirmek için kullanılmıştır. Daha sonraları değişen anlayışlar doğrultusunda geleneksel sınırlarından kurtulmaya başlayan heykelde giyim tanımları da farklılaşmaya başlamıştır. 1960'lar sonrası sanatçıların yenilikçi anlayışları ve disiplinlerarası etkileşimin sonuçlarından biri olarak heykel, giyilebilir hale gelmiştir. Bu çalışmada giyim ya da giysinin heykel sanatındaki yeri araştırılmış, değişen ifade biçimleriyle giyilebilir heykel tanımına ulaşılmaya çalışılmıştır.Sözlük taramalarıyla, giyimin tanımına yer verilmiş, giyimi ortaya çıkaran nedenler sorgulanmıştır. Giyim kavramsal olarak değerlendirilirken beden, mekan ve sanatla ilişkisine değinilmiştir.Giyim tarihsel bir bakış açısıyla ele alınırken; giyim, moda ve giyilebilir teknoloji ürünlerinin sanatla ilişkisi sorgulanmıştır. Heykel sanatında giyimin tarihsel dönüşümü incelenmiş, bu incelemeler dahilinde giyilebilirliğe zemin hazırlayacağı düşünülen sanatçı ve sanat eserlerine değinilmiştir. Giyimin heykel ile olan ilişkisi bağlamında kesiştiği yollar araştırılmış; `giyilebilir heykel` tanımına yaklaşılmıştır.Sanatta giyime farklı bakış açıları sunacak, sanatçı ve sanat eserlerine yer verilmiştir.

Clothing, which has been a part of human life from past to present, has come into existence as a creative phenomenon that we have developed against the restrictive attitude of nature. In this respect, clothing was accepted as the first works of art. It is thought that the costumes, masks, jewelery and similar things worn during various purposes in primitive periods evoke a statue. The relation of clothing to sculpture has existed in almost every period of history. He sometimes gave information about the people and periods that were sculpted on the sculpture; sometimes it was only used to strengthen the plastic value of the sculpture. Later, in the direction of changing disciplines began to get rid of the traditional boundaries of the sculpture; clothing definitions have also started to differentiate. Sculpture became wearable as a result of artists' innovative understanding and interdisciplinary interaction after the 1960s. In this study, the place of clothing and dress in sculpture art was investigated and the definition of wearable sculpture is tried to be reached with changing expression styles.Also, the definition of clothing and dictionary search were included and the reasons that reveal the clothing were questioned. Clothing is conceptually evaluated and its relation with body, space and art is mentioned.Clothing is researched from a historical perspective and on the other side, the relation of clothing, fashion and wearable technology products with art was questioned. Historical transformation of clothing in sculpture art was examined; artists and works of art that are thought to prepare the ground for wearability are mentioned. The ways in which clothing intersected in the context of its relationship with sculpture were investigated and the definition of `wearable sculpture` is approached.Artists and works of art that will present different perspectives on clothing in art have been reviewed and examined.