The Ottoman postal and telegraph services in the last quarter of the nineteenth century

Abstract

ÖZET Osmanlı Devleti'nde kamusal posta hizmeti 1840'da Posta Nezareti'nin kurulmasıyla başlamıştır. Bu kurum, özellikle Tanzimat Fermanı ile belirginleşen yeni yönetim anlayışının bir uzantısıdır. Osmanlı Devleti'ne ilk telgraf hatları 1855'te, Kıran Savaşı sürecinde döşenmiş ve zamanla telgraf ağı ülke içinde hızla yaygınlaşmıştır. 1871 'den itibaren telgraf ve posta teşkilatlan tek elden yürütülmeye başlanmıştır. Bu tez ondokuzuncu yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı posta ve telgraf hizmetlerinde görülen modernleşme sürecini anlatmaktadır. Osmanlı Devleti'nin 1874'te Uluslararası Posta Birliği'ne üyeliği ile başlayıp n. Abdülhamit idaresi altında devam eden süreç, posta ve telgraf hizmetlerinde nicel ve nitel bir değişim yaratmış, sistem eskisine oranla çok daha etkin bir şekilde işlemeye başlamıştır. Tezin önemli bir tespiti de sürecin tek aktörünün sultan olmadığı, bürokratik yapıda daha alt kademede yer alan memurların da bu gelişimde önemli bir rol oynadığıdır. Tez, ayrıca, imparatorluk içinde hizmet veren yabancı posta ofislerini de konu edinmektedir. Devlet, iletişim sistemleri üzerindeki tekel hakkını sağlayabilmek için yabancı postalar ile mücadeleye girişmiş, kesin sonuca ulaşamamış olsa da, kendi sistemini modernleştirmeyi başarmıştır. Yapılan inceleme ağırlıklı olarak birincil kaynaklara dayanmaktadır. iv

SUMMARY Public postal services were inaugurated in the Ottoman Empire with the establishment of the Ministry of Post in 1840. The institute was an extension of the new administrative approach which appeared especially with the Tanzimat Decree. The first telegraph lines were installed in 1855, during the Crimean War. In time, the telegraphic network developed rapidly in the Empire. From 1871, the telegraph and postal services were managed from a single administrative center. This thesis tells of the modernization process seen in the Ottoman postal and telegraph services in the last quarter of the nineteenth century. The process, which was begun with the membership of the Ottoman State in the Universal Postal Union in 1874 and continued under the reign of Abdülhamid II, created quantitative and qualitative changes in post and telegraph services. The system began to work much more efficiently than it had in the past. Another important finding of the thesis is that the sultan was not the only actor in the process; officials placed in the low ranks of the bureaucratic structure played significant roles in this improvement. The thesis also examines the foreign post offices operating in the Empire. The state struggled with the foreign post offices to obtain its monopoly right over communication systems; although it did not reach certain results, the Ottomans did accomplish the modernization of their own system. The survey depends mostly on primary sources. m