Political mobilization in Turkey in the 1970s: The case of the Kahramanmaraş incidents

Abstract

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde Yüksek Lisans derecesi için Burak Gürel tararından Eylül 2004'te teslim edilen tezin kısa özeti Başlık: 1970'ler Türkiye'sinde Politik Mobilizasyon: Kahramanmaraş Olayları Örneği Bu tez 22-25 Aralık 1978 tarihinde Kahramanmaraş'ta meydana gelen çatışma ve katliamların arka planını araştırmak yoluyla Türkiye'nin 1970'li yıllarda yaşadığı düşük yoğunluklu iç savaşı incelemek amacım taşımaktadır. 1960'larm ortalarından itibaren işçi hareketinin, köylü mücadelelerinin ve öğrenci muhalefetinin yükselişiyle birlikte radikal sol/ sosyalist hareketlerin de ortaya çıkışına tanık olundu. Bu yükselişe karşı anti-komünist bir tepki hareketi olarak örgütlenen aşın sağcı hareket ise özellikle İç ve Orta Anadolu'da yaşayan ve kapitalist modernleşmenin ekonomik alanda mülksüzleştirici, kültürel alanda modernleştirici etkilerinden rahatsızlık duyan kesimlerin alternatif arayışına paralel olarak gelişti ve 1970'lerin ortalarında bir kitle hareketi haline geldi. Bu tez, Kahramanmaraş Olayları'nı bu saflaşmanın hem ulusal hem de yerel düzeydeki etkilerini incelemek yoluyla tartışmaktadır. Saflaşmanın `politik` yönünü vurgulaması bu çalışmayı bu olayları 1970'lerin bağlamından koparıp sadece dini ve etnik kimlik çatışması olarak ele alan özcü yaklaşımlardan ayırmaktadır. Tezin ikinci amacı Kahramanmaraş Olayları 'nın toplumsal bellekteki izlerini sürerek 12 Eylül darbesinde sonra iktidar sahipleri tarafından yürütülen belleksizleştirme çabalarını kolektif hafızadaki travmatik etkilerini açığa çıkartmaktır. Kolektif belleğin travmaya uğratılması 1970'lerin radikal alternatiflerinin hafızalardan silinmesine yol açtığı gibi, Türkiye toplumunun Kahramanmaraş'takine benzer olaylarla karşı karşıya kalma riskini arttırıcı etki yapmaktadır. Dolayısıyla bu tez 1970'lerdeki politik mücadeleleri ulusal ve bölgesel düzeyde inceleme yoluyla travmaya uğratılan toplumsal belleğe müdahale etme kaygısı taşımaktadır. iv

An abstract of the thesis of Burak Gürel for the degree of Arts from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken September 2004 Title: Political Mobilization in Turkey in the 1970s: The Case of the Kahramanmaraş Incidents This thesis examines the low-intensity civil war in Turkey in the 1970s by exploring the background of the conflicts and massacres that occurred in Kahramanmaraş on 22-25 December 1978. The emergence of radical left/socialist movements was witnessed along with the rise of a workers' movement, peasant struggles and student opposition from the mid-1960s onwards. The extreme rightist movement that organised itself as an anti-communist reaction to that rise and became a mass movement in the mid-1970s in parallel to the search for alternatives among the parts of the population that lived in central and eastern Anatolia who were bothered by the cultural modernization and economic expropriation of the capitalist modernization. This thesis discusses the Kahramanmaraş Incidents by analysing the effects of this division on the both national and local levels. Emphasizing the political side of this division separates this work from essentialist approaches that perceive the events only as a religious and ethnic conflict by removing the events from the context of the 1970s. The second aim of the thesis is to cast light upon the traumatic effects of the efforts of the power holders for the loss of memory after the 12 September coup d'etat, by following the traces of the Kahramanmaraş Incidents in the collective memory. The traumatization of the collective memory, while it has sought to erase the radical alternatives of the 1970s from popular memory, has also had the effect of increasing the risk that Turkish society will face events similar to the ones in Kahramanmaraş once more. Therefore, this thesis carries out the idea of an intervention into the traumatized social memory through an analysis of the political struggles in the 1970s on both the national and regional levels. m