Resimli Ay Magazine (1929-1931): The emergence of an oppositional focus between socialism and avant-gardism

Abstract

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde Yüksek Lisans derecesi için Mehmet Fatih Uslu tarafından Eylül 2004'de teslim edilen tezin kısa özeti Başlık: Resimli Ay Dergisi (1929-1931): Sosyalizm ve Avangardizmin Arasında Muhalif Bir Odağın Doğuşu Bu tez 1924-1931 yıllan arasında çıkmış bir dergi olan Resimli Ay'ın. 1929-1931 arasını kapsayan dönemine odaklanmaktadır. Söz konusu dönem derginin, şehirli insana seslenen Amerikanvari bir magazin dergisinden sol bir edebiyat dergisine dönüşümüne tanıklık eder. Bu dönüşüm neticesinde sadece derginin içeriği değişmekle kalmamış, Nâzım Hikmet'in başım çektiği dergi kadrosu somut siyasi mücadelelere de dahil olmuştur. Bu mücadeleler çalışmada iki temel eksende konumlandırılır. Bu eksenlerden birincisi derginin radikal sol içindeki, ikincisi ise tek parti iktidarına karşı tutumuna tekabül eder. Tez, dergide yayınlanan içeriğe, ağırlıkla da edebi içeriğe odaklanarak söz konusu siyasi gerilimleri çözümlemeyi dener; yani edebi unsurların dönem için siyasi karşılıklarım araştırır. Resimli Ay* m söz konusu yıllardaki edebi içeriği sosyalist ve avangard kaygıların etkileşiminde şekillenmiştir ve eklektik bir yapı taşımaktadır. Bu eklektik yapının edebiyat alanındaki toplumcu ve avangard oluşumlara ve kavramlara atıfta bulunularak çözümlenmesi aracılığıyla derginin söz konusu iki yılının, dönem için eşi bulunmaz bir muhalifleşme tecrübesine işaret ettiği gösterilir. Bu tecrübe hem tek parti iktidarının solu halkçılık içinde eriten söylemine hem de Türkiye Komünist Partisi'nin Sovyet Rusya temelli katılığına eleştirel bir tavrı barındırmasıyla önem kazanır. iv

An abstract of the Thesis of Mehmet Fatih Uslu for the degree of Master of Arts degree from the Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken September 2004 Title: Resimli Ay Magazine (1929-1931): The Emergence of an Oppositional Focus Between Socialism and Avant-Gardism This thesis focuses on the two-year period of Resimli Ay magazine between 1929-1931, which was published between 1924-193 1. This period bore witness to the magazine's transformation from an American-like popular magazine to a left-wing literary one. As a result of this transformation, not only the content of the magazine changed, but also the staff of magazine, which was leading by Nâzım Hikmet, involved in political struggles. These struggles are grouped in two in the study. The first one corresponds to the position of the magazine in radical left and the second one implies the magazine's challenge to the Single Party government. The thesis, focusing on the literary content of the magazine, attempts to analyze those political tensions; in other words, tries to define political equivalents for literary dynamics that sprouted through the publication process of the magazine. The literary content of the Resimli Ay was shaped by the interaction of socialist and avant-garde concerns of the period and thus it had an eclectic structure. Employing socialist and avant-garde formations and concepts that eclectic structure is analyzed and it is showed that the magazine was the house of a unique experience of transformation into an oppositional formation. This experience takes importance because of its housing a critical approach both to the populist discourse of the Single Party which prevented the development of radical left and to the rigid attitude of the Turkish Communist Party that was totally dependent on Soviet Russia. m