Harbord Military Mission to Armenia: The story of an American fact finding mission and its effects on Turkish-American relations

Abstract

Başlık: Harbord Military Mission to Armenia: Bir Amerikan Araştırma Heyeti'ninHikâyesi ve Türk-Amerikan lişkileri'ne EtkileriKurtuluş Savaşı döneminde Türk-Amerikan ilişkileri açısından en önemlisafhalardan birisi Harbord Heyeti'dir. Her ne kadar Heyet'in görevlendirilmesindekisebep büyük ve bağımsız Ermenistan'ın kurulup kurulamayacağı gözükse desonuçlar büyük ölçüde beklenmedik düzeydeydi. Asıl sebep olarak gözüken ErmeniSorunu şimdiye kadar çeşitli akademik çalışmalarda tartışılmıştır. Ancak GeneralHarbord'ın büyük, bağımsız Ermenistan hayalini ve köklü Ermeni lobisini yıkan nihairaporuna fazla vurgu yapmışlardır. Oysa Heyet asıl önemi Türk-Amerikan ilişkileriniüzerindeki uzun dönemli etkisinde yatmaktadır. Heyet'in bulguları, Amerika'nınTürkiye'ye bakışını değiştirmek ve Ermeni lobisinin taraflı etkisinden bağımsız sağlıklıilişkiler kurulması için çalışan bir grup Amerikalıya destek verdi. Heyet'in bir başkaönemi ise arşivlerde saklı kalan Türkiye, Ermeniler, bağımsızlık mücadelesi ve sairkonulardaki bulgulardır.Harbord Heyeti önceki araştırma çabalarından tamamen farklıydı. Önceliklemensuplarının büyük kısmı askerlerden oluşmaktaydı. Görevlerini başarmak içingereken kadro ve imkânlara sahiptiler. Başlıca aktörlerin büyük kısmı ile görüştüler.Bütün tarafları ziyaret ettiler. Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan'ı baştanaşağı dolaştılar. Üç ülke hakkında her konuda bir çok rapor hazırladılar. Ne yazık kibu raporların büyük bir çoğunluğu yayınlanmamıştır. Kısacası Heyetin belgekoleksiyonu başta Türk Kurtuluş Savaşı olmak üzere geniş bir yelpazede bilgiiçermektedir.

Title: Harbord Military Mission to Armenia: The Story of An American Fact FindingMission and Its Effects on Turkish-American RelationsOne of the most important episodes of Turkish-American foreign relationsduring the Independence War was General Harbord mission. Even though the ideabehind the mission was to understand the feasibility of a large, independent Armenia,the real outcomes were mostly unexpected. The main purpose, which was related tothe Armenian Question, has already been discussed by several academic studies.They put great emphasis on General Harbord?s final report, which not only destroyedall the assumptions of an independent Armenia, but also of the long establishedArmenian lobby in America. But the real merit of the mission was its long-rangeeffects on Turkish-American relations. The mission?s findings gave support to therelatively few Americans trying desperately to change the American view of Turkeyand establish healthy relations unbiased from the Armenian lobby. The otherimportant side of the mission was unpublished findings about Turkey, Armenians, theindependence movement, etc., which had been buried under the archives.The Harbord mission was totally different and unique from its predecessors.First of all, its members were mainly composed of military personnel. They had thenecessary cadre and sources to fulfill their duty. They talked to most of the mainactors, visited all sides, and traveled across Turkey, Georgia, Azerbaijan andArmenia. They managed to produce a body of expert reports on all the aspects ofthese three countries. Unfortunately most of these reports and findings were neverpublished. So, in short the mission?s document collection is a kind of time capsule,which has a variety of information especially about the first phase of Turkey?sindependence war.