Celebrating and remembering the festival of september 9: Ritual, history, and memory

Abstract

Bu çalısma zmir'in Kurtulus Günü olan 9 Eylül'ü hem ulus devletin düzenledigi resmi birtören hem de insanların katılıp belleklerine yerlestirdikleri bir anma günü olarak elealmaktadır. Programı, zafer alayları, katılımcıları, etkinlikleri, söylemleri ve semboliknesneleri ile birlikte, bayramın ayrıntılı bir çözümlemesi ve betimlemesi verilmektedir. Tezdetören, hem siyasi seçkinlerce hem de sıradan insanlarca yönlendirilen ve siyasi, tarihsel, yerelve bayramsal baglamda sekillenen bir bütün olarak incelenmektedir. Çalısmada, döneminyerel dergi ve gazetelerinin derinlemesine incelemesine dayanarak, erken CumhuriyetTürkiye'sinde 9 Eylül kutlamalarına ulusal bir söylemin egemen oldugu ve bu söylemin anailkelerinin de etnik homojenlik, ulusal birlik ve beraberlik, tek-sesli toplum ve devlet otoritesioldugu iddia edilmektedir. Bu baglamda, 9 Eylül bayramı ulus devlete bayramın sembolikaraçlarının kullanılabilecegi bir meydan sunmaktadır ki siyasi seçkinler, vatandaslar içinsenkronize bir toplu bellek/kimlik insa edebilsinler. Bununla beraber, zmir'de yasayaninsanlarla yapılan sözlü tarih mülakatları göstermistir ki ?her alanda var olan? devletinçabalarına ragmen 9 Eylül bayramı çerçevesinde, egemen olandan farklı toplu ve kisiselbellekler yeserebilmistir. Tekdüze, milli toplumsal bellegin insası, resmi olmayan, çogulbelleklerin inatla hayatta kalmalarını engelleyememistir.

This study scrutinizes the festivals of September 9 for the celebration of Izmir?s IndependenceDay, both as an official ceremony organized by the nation state and as a commemorativeevent attended and remembered by the people. A detailed description and analysis of thefestival is given with its program, parades, participants, activities, narratives, and symbolicobjects. The ritual is analyzed as a totality that has been manipulated by both political eliteand ordinary people and that has been affected by the political, historical, local, and festivecontext. Upon a thorough search of the local newspapers and periodicals of the period, it isargued that September 9 celebrations in the early Republican Turkey were dominated by anational hegemonic narrative which rested on the principles of ethnic homogeneity, nationalunity and solidarity, monophonic society, and state authority. In this context, thecommemoration of September 9 presented the nation state an arena on which the elite had themeans of festive symbolism to construct a synchronized collective memory/identity for thecitizens. Nevertheless, the analysis of memories of Izmirians through oral history reveals thatdespite the efforts of the ?omnipresent? state, the festival of September 9 has also been anevent within which collective and personal memories, different from the hegemonic collectivememory, can grow up. The construction of uniform national collective memory could nothinder the obstinate survival of multiple unofficial memories around the commemoration ofSeptember 9.