The Marshall Plan in Turkey, a Critical Evaluation of United States Interests in the Plan and Effects of the Plan on the Republic

Abstract

Baslık: Türkiye'de Marshall Planı, Amerika Birlesik Devletleri'nin bu Plan'danBeklentilerinin Elestirel bir Degerlendirmesi ve Plan'ın Cumhuriyet'e EtkileriBu tezin amacı, Türkiye'de Marshall yardımının genel uygulama sürecini ortayakoymak ve uygulama tarzıyla iliskili olarak Marshall Plan'ının sebeplerini ve sonuçlarınıgöstermektir. ?Amerika Birlesik Devletleri Marshall Plan'ından ve onun karayolusiyasetinden neler bekledi ve bu, Türkiye'nin ekonomik ve toplumsal gelisim sürecininasıl etkiledi?? sorusu çalısmaya yön vermistir. Bu baglamda, metin Amerika BirlesikDevletleri'nin o dönemdeki konumunu, Marshall Planı'nın kuramsal destekleyicisi olanModernlesme kuramını, ilk yardım paketi Truman Doktrini'ni, Marshall Planı'nın çesitlisektörlerdeki uygulamasını, Plan kapsamındaki karayolları insa siyasasını, ve Plan'ıntoplumsal alandaki görünüsünü incelemektedir. Arastırma, genel olarak Marshall Planısürecinde ve özel olarak onun Türkiye uygulamasındaki tarımsal gelismeden savunmasektörünü desteklemeye ve özel sektörü gelistirmeye odaklanan üç dönüm noktasını takipetmektedir. Bu dönüsümleri takiben, metin, Marshall Plan'ı uygulayıcılarının,modernlesme literatüründe sunuldugu gibi ülkeleri gelistirmekten ziyade kendileri içinpek çok fayda saglama amacıyla bu projeyi gerçeklestirmelerini arastırmaktadır. Buçizgideki bir arastırmayı ortaya koymak için meclis tutanakları, raporlar, dönemin ulusalve Amerikan arsivleri, gazeteler, süreli yayınlar ve ikincil kaynaklar arastırılmıstır. Bumetin, Marshall Planı'nın, yerli aktörlerin hiçbir karar verme süreci olmaksızın tüm birülkeyi bir Amerikan uydusu haline getirmediklerinin; Plan'ın ülkeyi harap etmediginin ?aksine çesitli alanlarda pek çok faydalar saglamıstır; yada zorunlu bir süreç olmayıpaksine karsılıklı uzlasmanın ürünü oldugunun altını çizmektedir. Ne var ki bu tez, içpolitikayı bir kenara bırakmak suretiyle, böylesi bir Plan'ın tasarlanmasından AmerikaBirlesik Devletleri'nin dolaysız çıkarlarının/ beklentilerinin neler oldugunu arastırmayatalip olmustur.

Title: The Marshall Plan in Turkey, a Critical Evaluation of United States Interests in thePlan and Effects of the Plan on the RepublicThe aim of this thesis is to draw general implementation process of the MarshallAid in Turkey and show the reasons for and the results of the Marshall Plan related to itsimplementation policy. What the United States demand from the Marshall Plan and fromit?s highway policy and how it affected Turkey?s economic and social developmentprocess gave the direction to the study. In this context, the paper analyses the position ofthe United States in the period, the theoretical support of the Marshall Plan,modernization theory, the first aid package of the Truman Doctrine, the Marshall Planimplementation in several sectors, the highway construction policy throughout the Plan,and it?s outlook on the social sphere. The research follows three turning points in thegeneral Marshall Plan process and in its Turkey implementation from focusing on theagricultural development to supporting the defense sector and to making the privatesector flourish. Following these transformations, the paper investigates the actors thatcarried out this project to obtain several benefits for them instead to improve countries asis presented in modernization literature. Sources for the study include Assembly minutes,reports, the national and US archives of this period, newspapers, magazines, andsecondary sources. This paper underlines the fact that the Marshall Plan did not convertthe whole country into an American satellite without any decision-making process ofinternal actors; it did not devastate the country ?instead many benefits were provided invarious spheres-; or, it was not a compulsory process but the result of mutualnegotiations. This thesis researches thoroughly the immediate benefits of the UnitedStates from the projection of such a Plan leaving the internal politics aside.