The waste collection sector and the waste pickers: A case study in Ankara

Abstract

Bu tez Ankara'da enformel atık toplayıcılığı sektörünün işleyişini ele almaktadır. Bu çabanın sebebi 2005 yılından beri değiştirilerek yürürlüğe konmuş ve 2008'de son halini almış olan Ambalaj Atıklarının Yönetimi yönetmeliğinin enformel olarak işleyen bu sektörü ve bu sektörün büyük bir çoğunluğunu oluşturan çöp toplayıcılarının/atık kağıt işçilerinin geçimini elinden alacağına dair bir endişeden kaynaklanmaktadır. Yeni sistem, ambalaj atıklarının kaynaklarından ayrı toplanmasını lisansı Çevre Bakanlığı tarafından verilen büyük şirketler tarafından gerçekleştirilmesini, büyük şirketlerin çevre derneği olan ÇEVKO'nun denetleyiciliğe bırakılmasını ve tüm ambalaj atıklarının kayıt altına alınmasını hedeflenmektedir. Bu çerçevede, çöp toplayıcılarına sunulan seçenekler, sadece çöp toplayıcılığı yapan kişilerin küçük bir kısmını hedefleyerek büyük şirketlerde alt sözleşme ile istihdam edilmeleri yoluyla sisteme dahil olmak veyahut da kendi örgütlenmelerini güçlendirerek dünyanın çeşitli yerlerinde olduğu gibi kooperatifler kurarak belediye atık yönetimi sistemlerine kendilerini dahil etmektir.Bu tez görünürde olan seçeneklerin mümkünlüğünü sorgulamak amacıyla Ankara'daki enformel atık toplayıcılığı sektörünün iç dinamiklerine bakmaktadır. Ancak bu dinamikler anlaşılırsa önlerindeki seçeneklerin tartışılabileceği öne sürülmektedir. Çalışmanın bir başka amacı ise, hakkında çok az şey bilinen çöp toplayıcılığı hakkındaki marjinal, durağan, organize olmamış, her an çözülebilir, ve yoksulluğa bireysel bir çözüm olduğuna dair ön yargıların sorgulanmasıdır.Araştırmanın bulguları, gerek enformel örgütlenmedeki etnik kökene dayalı kapalı grupların ?sınırlı dayanışma?ya dayanan ağları arasındaki hiyerarşi, gerek depo temelinde ?ahlaki zorunluluk?lara dayanan değişim ilişkileri, gerekse de çöp işinde olmaktan ve bu işe başlamanın sebeplerinin tümünden kaynaklanan ve yoksullukla birleşerek artan sosyal dışlanma mekanizmalarının belediye atık sistemine çöp toplayıcılarının katılımına dair her iki seçeneğinin de mümkün olmadığını göstermektedir. Ayrıca, bahsi geçen iç dinamiklerin yönetmelikte tanımlanan aktörler ve çöp toplayıcıları arasında yarattığı güven eksikliği de bu mümkünsüzlüğe bir sebep olarak ortaya çıkmaktadır.

This thesis, departing from the current concerns for the dissolving of the informal waste collection sector under the disturbance of neoliberal urban restructuring, focuses on the organization of the informal waste sector and its inner dynamics. The thesis elaborates on the formation of that sector, the history of that formation, how it operates, the specific ways and reasons people are recruited and stay in this sector, for the reason that the author of this thesis believes only the exploration of those dynamics can shed light on the possible future projections about waste pickers. Another motivation of this thesis is the urge to change the perceptions about waste picking and waste pickers, that can be summarized as, waste picking is a marginal, disorganized and stable activity, performed by independent individuals which soon be dissolved as more modern systems of waste collection is implemented.The findings of this study shows that, the power relations that the informal waste collection sector is built upon both among networks tied to each other with ?bounded solidarity? and among workers in the sector who are tied to each other by ?moral obligations? reveal that the informal waste collection sector in Ankara is an established and a very well organized sector. Another finding of this study is that the waste picking is like a protection shield of the poor to avoid more harsh conditions of poverty, yet regardless of the waste pickers? position in the hierarchical scheme, it has a magnet affect on altering the social exclusion of waste pickers as it articulates the experiences of forced migration and poverty. Moreover, the ways which they are threated as the ?threatening other,? decreases the possibilities of incorporation and creates mistrust relations among the parties.