The Political economy of foreign direct rivestment in Turkey 1950-1980

Abstract

Özet Osmanlı İmparatorluğu'ndan miras kalan kapitülasyonlar ve dış borçlar, Türkiye Cumhuriyeti'nde, özellikle 1960 ve 1970'li yıllarda yabancı sermayeye karşı şüpheci bir yaklaşımın doğmasına neden olmuştur. 1954 yılında yürürlüğe giren 6224 sayılı yabana sermayeyi teşvik kanunu oldukça liberal hükümler taşımasına rağmen bu şüpheci yaklaşımın sonucunda, yabancı sermayenin gelişini engelleyici bir biçimde kullanılmıştır. Bu dönemde Türkiye'ye gelen yabancı sermaye oldukça düşük miktardadır ve ekonomiye katkısı önemsiz denebilecek boyuttadır. Türkiye'yi diğer bazı gelişmekte olan ülkelerle karşılaştırdığımız zaman Türkiye'ye gelen yabancı sermaye miktarının ne derece önemsiz boyutta olduğu daha iyi görülmektedir. Bu ülkeler yılda ortalama bir-üç milyar dolarlık yabancı sermaye çekerken, aynı dönemde, Türkiye'ye yılda ortalama sekiz-on milyon dolarlık yabancı sermaye girişi olmuştur. Bu tez 1950 ve 1980 arası Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını çalışmakta ve yabancı sermayenin ekonomik büyümeye, istihdama ve ülkenin vergi gelirlerine olan etkisini incelemektedir. Çalışma, aynı zamanda yetersiz yabancı sermaye girişinin nedenleri üzerinde de durmaktadır. iv

Abstract In the Turkish Republic, especially in the 1960s and 1970s Foreign Investment was regarded as a very suspicious subject as a result of the capitulations and a substantial amount of Ottoman Debt. There were many debates about the issue in the press and in public and most of the studies in this period had generally a normative way of looking at the Foreign Direct Investment (FDI) issue. Although Law 6224, the encouragement of Foreign Investment, which was designed as a liberal law, was enacted in 1954, it was used as a law discouraging foreign investment due to this suspicious attitude. During this period a very small amount of FDI entered into Turkey and its share was very insignificant in the Turkish economy. When we compare the amount of FDI coming to Turkey with the corresponding amounts in some other developing countries we clearly see that our findings strengthens that the share of FDI in Turkey is insignificant. These countries enjoyed an inflow of FDI averaging one-three billion dollars per year while Turkey received averaging eight-ten million dollars per year in this period. This thesis studies the FDI in Turkey between 1950 and 1980 and examines the contribution of the FDI to the economic growth, employment and tax revenues. In addition, it aims to ascertain the obstacles and impediments that obstruct the greater flow of private foreign investment into Turkey. ill