Quality of life as perceived by the Turkish consumer

Abstract

Ill ÖZET `Yaşam Kalitesi`- bütün kültürlerde, her zaman ilgi odağı olan konu i Bu çalışmanın amacı yaşam kalitesi ve yaşam kalitesinin pazarlamayla olan ilişkisi üzerine yazın taraması yapmak ve Türk tüketicilerinin yaşam kalitesini nasıl algıladıklarını ve değerlendirdiklerini saptamaktır. Sahalara göre çok aşamalı örnekleme yöntemi ile, İstanbul'da yaşayan 512 kişiye anket uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS-PC programı kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları Türk tüketicilerinin genelde yaşam kalitesini `bireysel tüketim malları/hizmetleri` yerine `toplu tüketim malları/hizmetleri` ile özdeşleştirdiğini göstermiştir. Yaşam kalitesi tanımlamasına `adaletin uygulanmasında eşitlik ve insanlık`, `güvenliğin sağlanması`, `çalışma yaşamının kalitesi`nin en çok katkısı, `çok çeşitli mal ve hizmetlere sahip olma olasılığı`nın ise en az katkısı olduğu bulunmuştur. Diğer önemli bulgular ise şöyledir; `eğitimde ilerleme`, `gelirin daha iyi dağılması`, `insan hakları ve onuruna saygı` kişisel yaşam kalitesi açısından önemli gelişmeler olarak değerlendirilmiştir. Sosyal ihtiyaçların tatmini ve kişinin ekonomik zenginliği yaşam kalitesinin sağlanmasında en önemli unsurlar olarak saptanmıştır. Tüketim ve yaşam kalitesi ilişkisi açısından çeşitlilik, tüketim düzeyinden daha önemli bulunmuştur. Temel ihtiyaç maddelerinin yaşam kalitesini yükseltmede, lüks ürünlere göre daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Otomobil, kışlık ev ve yazlık ev yaşam kalitesini arttıran ürünler olarak algılanmaktadır. Demografik ve sosyoekonomik değişkenler hem yaşam kalitesi algılamalarını hem de tüketim-yaşam kalitesi ilişkisini etkilemektedir. Çalışmanın `sonunda, yöneticiler, devlet, uluslararası örgütler ve araştırmacılara öneriler belirtilmiştir, içeriği ve formu açısından çeşitli disiplinlere kaynak olabilecek nitelikteki bu çalışmanın esas katkısı, tüketim-yaşam kalitesi üzerine bir kavramsal model önermesi ve Türk tüketicilerinin yaşam kalitesi algılamalarını tanımlamak üzere yapılmış ilk deneme olmasıdır.

11 ABSTRACT This study deals with the topic, quality of life- a subject of interest in all cultures for all times. The purpose of this study is to provide literature review on quality of life and its relationship with marketing and to find out how Turkish consumers perceive and evaluate quality of life. The study also proposes a conceptual model about consumption and quality of life relation. A structured questionnaire was administered to 512 people living in Istanbul, chosen by multi-stage area sampling method. SPSS-PC was used for data analysis. Results of the study indicated that Turkish consumers generally associate quality of life primarily with `collective consumption goods/services` rather than `individual consumer goods/services`. `Fairness and humanity in the administration of justice`, `provision of safety` and `quality of work life` have been found as the most and `personal command over various goods and services` as the least contributing social indicators to the definition of quality of life. Other major findings are as follows; educational progress, better distribution of income, respect for human rights and dignity are developments which are evaluated as important for subjective quality of life. Social need satisfaction and individual economic richness are found as ultimate aims of quality of life. In terms of consumption and quality of life relation `variety` is more significant than `level of consumption`. Necessity good are more instrumental in increasing quality of life rather than luxurious goods. Automobile, permanent dwelling and summer house are perceived as instrumental in increasing quality of life. Demographic and socioeconomic variables affect both quality of life perceptions and consumption-quality of life relation. The study concludes with implications for managers, state, international organizations, and for researchers. Main contributions of the study are the conceptual model proposed to explain the relationship between consumption and quality of life and its being the first attempt to define quality of life perceptions of Turkish consumers. The study may have a generic function in interdisciplinary studies both because of its content and form.