Human rights: an analysis of the institutional framework of global protection system

Abstract

TÜRKÇE ÖZET Bu çalışmanın amacı insan hakları ile ilgili kurumsal çerçeveyi global olarak ortaya koymak ve kurulmuş olan sistemin işleyişini incelenmektedir. Bu sistem içinde en önemli iki unsur olan Hükümetler-Arası (IGO) ve Hükümetler-Dışı (NGO) kuruluşların birbirleriyle ve hükümetlerle olan ilişkileri irdelenmekte ve yeni dünya düzeni içinde gereksinilen yeni mekanizmaların oluşumu tartışılmaktadır. Çalışmaya teorik bir çerçeve kazandırmak amacıyla giriş bölümünde yeni dünya düzeninin unsurları ele alınarak, insan haklan konusunun artık sadece milli devletlerin bir iç yargı sorunu olmaktan çıkması ve uluslararası politikanın bir sorunu olmaya başlaması üzerinde durularak bu soruna global anlamda çözümler düşünülmesinin uluslararası politikada yeni bir gelişme olarak görüldüğü belirtilmiştir. Ayrıca bu bölümde insan hakları ve demokrasi kavramlarının aralarındaki paralellik incelenmektedir. İkinci bölümde Hükümetler-Arası global ve bölgesel kuruluşlar olan Birleşmiş Milletler, Unesco, Avrupa Konseyi, Avrupa Topluluğu ve AGİK süreci incelenmekte ve bu kuruluşarın insan haklarının korunması ile ilgili mekanizmaları sorgulanmaktadır. Üçüncü bölümde ise Hükümet-Dışı kuruluşların yapısal ve işlevsel özellikleri üzerinde durulmakta, dünya politikasında giderek daha etkin ve kalıcı bir konuma ulaşan bu kuruluşların uluslararası sisteme olan etkileri sorgulanmaktadır. Bunların yanısıra insan hakları ihlalleri yüzünden sık sık suçlanan bir ülke konumunda olan Türkiye'nin insan hakları ile ilgili sözü geçen kuruluşlarla olan bağlantıları gerekli yerlerde nakledilerek, Türkiye'nin insan hakları ile ilgili uluslararası hukuk kurallarını kendi iç hukukuna uyarlama çabalarından söz edilmiştir. 1 1