Computer simulation of an option trading market: İstanbul board of option exchange

Abstract

ÖZET Bu tezin amacı, seçilmiş bazı hisse senetlerinin fiyatlarını baz alarak, Türkiye için bir opsiyon piyasası simülasyonu yaratmaktır. Black - Scholes ve Binomial opsiyon fiyatlandırma modelleri simulasyon programlarında kullanılan formülleri oluşturmuştur. Binomial modeli, opsiyon primini, opsiyonun vadesine kadar olan zamanı ` n ` eşit parçaya bölerek hesaplar. Black - Scholes modelinde ise, Binomial modelindeki zaman dilimlerinin uzunluğu sıfıra yaklaştırılarak opsiyon değerine ulaşılır. Seçilen hisse senetleri kendi aralarındaki özelliklere ve bileşik endekse olan duyarlılıklarına göre 3 temel grup oluştururlar. Her grup içinde benzer fiyat hareketlilikleri gösteren 3 firma vardır. Söz konusu firmaların seçilmesindeki en önemli etken, bu firmalarin son 12 ay içerisindeki işlem hacimlerinin diğerlerine oranla daha yüksek oluşudur. Seçilen 9 firma ile birlikte İ.M.K.B. bileşik endeksi de aynı yöntemlerle incelenmiştir. 1992 2. yarıyıl, 1993 son 3 ay ve 1994 ilk 3 ay, seçilen 9 firma ve bileşik endeksin opsiyon fiyatlarının incelendiği dönemlerdir. Programlarda düzenlenmiş data kullanılmıştır. Böylelikle, Quattro-Pro for Windows ver. 5.0 dosyalarında hazırlanan formatlar tüm firma verilerine kolaylıkla uygulanabilmiştir. Bu çalışma, European tip opsiyonlara göre uyarlanmıştır. Kısaca opsiyon sözleşmeleri vadesinden önce gerçekleştirilemezler. Modellerde kar dağıtımı yapan hisse senetleri için bir düzenleme yapılmamıştır. Kar dağıtimının opsiyon primleri üzerindeki etkisi hisse senetlerindeki fiyat değişiklikleriyle yansıtılmıştır.

The scope of this study is to develop a hypothetical trading market in Türkiye by determining the option prices of the related stocks. Two option pricing models namely, binomial and Black - Scholes, have been carried out to visualize the difference in between based on the premiums determined. The former one is a discrete time model which divides the time period to expiration date of the option into ` n ` intervals. However, Black - Scholes represent exactly the same method with time period intervals approaching to zero. Mainly three groups of stocks showing different characteristics with respect to each other and the market compound index, have been formed. Again three stocks under each group having similar price movements have been examined to indicate these sectors' properties. The criteria in selecting these companies' stocks was their trading volumes in the last 12 months. More than that, the overall compound index has been subject to similar studies to give an idea about the situation in the whole market. 1992 2nd half, 1993 4th quarter and 1994 1st quarter are the periods in which option prices of the 9 stocks above mentioned have been calculated. The data used in this study is fully adjusted. That is, it assumes, each has been traded every day the market is open. By this way, it has been easy to adapt the format prepared in a spreadsheet file ( Quattro-Pro for Windows ver. 5.0 ) to all stocks selected. Since options that can not be exercised before expiration ( European Options ) are considered in this study, no adjustments for the stocks paying dividends have been made in both binomial and Black - Scholes models. Dividend payment influences on the option premiums are via stock price movements.