Joint ventures in Turkey

Abstract

OZETCE Türkiye'de yabanci sermaye doğrudan yatirimlarinin ve yabanci sermayeli ortakliklarin yapisi zaman içinde değişmiştir. Bu tezde, Türkiye'deki bu yapilar ve bu yapilardaki değişimlerin nedenleri tartisilmaktadir. Türkiye'de doğrudan yabanci sermaye yatirimlari 1980 sonrasinda, önceki doneme kiyasla cok daha önemli olmuştur. Doğrudan yabanci sermaye y atiriml arinda belirgin bir artis olmuştur. 1980 öncesinde cok uluslu şirketlerin buyuk bolumu imalat sanayiinde faaliyette bulunurken 1980 sonrasinda cok uluslu şirketlerin çoğunluğu hizmet sektörüne yatirim yapmistir. Doğrudan yabanci sermaye yatirimlarinin kompozisyonu da hem Türkiye'nin uyguladigi politikalar hem de bu ülkelerdeki yapisal değişiklikler nedeniyle zaman içinde değişmiştir. Pekcok islam ülkesi, Doğu Avrupa ve dagilan Sovyetler Birliği ülkeleri Türkiye'de yatirim yapmaya 1980' den sonra baslamistir. 1980 öncesinde doğrudan yabanci sermaye yatirimlarinin cogu ortaklik seklindeyken 1980 sonrasinda ortakliklarin doğrudan yabanci sermaye yatirimlari içindeki payi azalmis ve yabanci ortagin sermaye payinin yüzde doksandan cok olduğu şirketlerin orani artmistir. Tum bu değişikliklerin nedeni kanunlar, kanunlarin uygulanisi, macroekonomik politikalarin genel yonlendirilisi, ülkedeki ideolojik atmosfer, gelişme stratejisi ve menşei ülkelerdeki yapisal değişimlerdir. 1980 öncesi ve sonrasinda yabanci sermayeyle ilgili kanunlarda herhangi bir değişiklik olmayisi ve bürokrasiyle gelişme stratejisinin birbirine bagli olusu, sozkonusu değişimlerin en önemli nedeni olarak buyume stratejisini one cikarmaktadir. IV

ABSTRACT FDI and joint venture structure of Turkey has changed through time. The thesis tried to give these structures and the reasons of the changes in these structures. FDI became much more important in the post- 1980 period compared to the previous period. There is a considerable amount of increase in FDI. After 1980, most of MNCs are in service sector, whereas, before 1980, most of foreign capital firms were in manufacturing sector. Country composition has also changed because of Turkey's policies and the changes in home country structures. Many Islamic countries and Eastern European countries and former Soviet Union countries appeared as investors after 1980. In the pre- 1980 period joint ventures were dominant but, in the post- 1980 period the share of joint ventures has decreased, and the share of firms with foreign capital share greater than 90 percent has increased. The reasons of these changes are the laws and regulations, the implementation of laws, general orientation of macro-economics policies, ideological atmosphere and the changes in home country structures. The most important one seems to be the development strategy of the country, since the law is the same between periods and bureaucracy and development strategy are interlinked. Ill