Vergi teşviklerinin Ar-Ge faaliyetleri ve inovasyona etkisi

Abstract

Son yüzyıllık süre zarfında gerçekleşen küreselleşme ve teknolojik gelişmeler; temelinde ekonomik, teknolojik ve sosyal alanda yaşanan köklü değişimleri barındırmaktadır. Küreselleşen dünyada uzun vadede sürdürülebilir bir büyüme ve kalkınmanın ana argümanı hiç şüphesiz ki ülkelerin ve firmaların rekabet edebilme güçleridir. Rekabet gücünü belirleyen temel faktör ise ülkelerin ve firmaların mevcut teknoloji seviyeleridir.Ülkelerin giderek şiddeti artan küresel rekabet ortamında, üretim ve rekabet güçlerini arttırabilmeleri Ar-Ge ve inovasyon alanına yaptıkları yatırım ile doğru orantılıdır. Ülkeler, uygulayacakları vergi teşviklerine bağlı olarak özel sektöre uygun Ar-Ge, yatırım ve büyüme ortamı sağlarlar ve ancak bu şekilde yüksek katma değer üretimine, Ar-Ge yoğunluğuna ve inovasyon becerisine dayanarak diğer ülkeler karşısında rekabet üstünlüğü elde edebilirler.Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri ülkelere, yeni bilgiler elde etme, bunların ürün, sistem ve süreçlere uygulanmasını sağlama gibi bilimsel ve teknolojik olarak gelişim ve bu sayede rekabet gücünün elde edilmesi gibi avantajlar sağlamaktadır. Küresel rekabet şartlarının her geçen gün daha da zorlaştığı günümüzde, Ar-Ge ve inovasyon alanında rekabet üstünlüğü sağlayamayan ülkeler, rekabet üstünlüğüne sahip olan diğer ülkelere teknolojik açıdan bağımlı hale gelmektedirler.Vergi teşvikleri gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde sıklıkla kullandıkları bir ekonomi politikası aracıdır. Teşvikler genellikle ekonomik gelişmenin sürdürülebilirliği ve ekonomik dengenin sağlanması için kullanılmasının yanı sıra bölgesel dengesizlikleri giderme ve işsizlik gibi sorunların çözümünde de kullanılmaktadır. Piyasa koşullarına bırakıldığında firmaların optimal Ar-Ge faaliyetlerini gerçekleştirmedeki başarısızlığı, diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de devlet kuruluşları tarafından hibe, kredi sağlama, vergisel yönden sağlanan istisna, muafiyet, indirimler şeklinde şeklinde karşımıza çıkmaktadır.Rekabet güçlerini arttırmak isteyen ülkeler ve firmalar; yüksek katma-değer üretimine, yüksek Ar-Ge yoğunluğuna, yüksek yenilikçilik becerisine dayanan rekabet üstünlüğü anlayışına geçmelidirler. Bu bağlamda ülkelerin ulusal ya da uluslararası arenada yoğun rekabetin yaşandığı teknolojik yenilikçiliği yakalayabilmek için Ar-Ge'ye önemli bir kaynak ayırmaları gerekmektedir.Bu çalışmada, bazı seçilmiş dünya ülkelerinde ve Türkiye'de uygulanmakta olan teşvik politikalarının Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerine katkısı değerlendirilecektir.

Globalization and technological developments in the last century; It containsfundamental changes in the economic, technological and social fields. The main argument oflong-term sustainable growth and development in the globalizing world economy isundoubtedly the competitiveness of countries and companies. The main factor determiningcompetitiveness is the current technology levels of countries and companies.The ability of countries to increase their production and competitive power in anincreasingly fierce global competitive environment is directly proportional to their investmentin R&D and innovation. Depending on the tax incentives they will apply, countries provide asuitable R&D, investment and growth environment for the private sector, and only in this waycan they gain a competitive advantage over other countries based on high added valueproduction, R&D intensity and innovation skills.R&D and innovation activities provide countries with advantages such as obtaining newinformation and applying them to products, systems and processes, and thus gainingcompetitive power. In today's world where global competition conditions are getting more andmore difficult, countries that cannot achieve competitive advantage in the field of R&D andinnovation become technologically dependent on other countries that have competitiveadvantage.Tax incentives are an economic policy tool frequently used by developed anddeveloping countries. Incentives are generally used for the sustainability of economicdevelopment and economic balance, as well as for solving problems such as regionalimbalances and unemployment. When left to market conditions, the failure of companies toperform optimal R&D activities appears in the form of grants, loans, tax exceptions,exemptions, and discounts provided by state institutions in our country as in other countries.Countries and companies that want to increase their competitive power; They shouldswitch to competitive advantage based on high value-added production, high R&D intensity,and high innovation skills. In this context, countries need to allocate a significant resource toR&D in order to catch technological innovation where intense competition is experienced inthe national or international arena.In this study, some selected countries of the world in R&D and innovation activitiescontribute to promoting policies being implemented in Turkey will be evaluated.Keywords: R&D, Innovation, R&D Activities, Tax Incentives