Security cooperation in post-cold war Europe: The case of the Yugoslav conflict

Abstract

ÖZET Bu tez Soğuk Savaş sonrası Avrupa güvenlik ortamında Batılı güçler arasındaki işbirliği olasılıklarını ve uluslararası kuruluşların bu işbirliğini sağlamadaki etkilerini incelemektedir. Avrupa, Soğuk Savaş sonrası dönemde çok çeşitli güvenlik tehditleriyle karşı karşıyadır ve bunların içinde milliyet, etnik köken ve toprağa dayalı sorunlar ve bölgesel istikrarsızlık en gündemde olanlarıdır. Bu yeni tehditler Batılı güçleri NATO, Avrupa Birliği (AB) ve Batı Avrupa Birliğini (BAB) değişen stratejik koşullara ayak uydurmalarım sağlamaya yöneltmiştir. NATO stratejik rolünü yeniden tanımlamakta ve Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliğini geliştirmeyi bu değişim sürecinin bir parçası olarak görmektedir. Diğer tarafta, Avrupalılar kıtanın güvenlik meselelerinde daha fazla söz sahibi olmak için Ortak Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasını gerçekleştirme çabalarım arttırmışlardır. Bu projelerin ilerlemesine yol açabilecek ya da gelişmesini engelleyecek faktörleri analiz etmek ve Batılı güçlerin NATO, AB ve BAB 'in çatısı altında yeni tehditlerin üstesinden gelmek için ne kadar işbirliği içerisinde olacaklarım incelemek yeni Avrupa güvenlik mimarisini daha iyi kavramaya yardımcı olacaktır. Soğuk Savaş sonrası dönemde, Yugoslavya' daki kriz NATO, AB ve BAB'm güvenliği sağlamadaki etkinliliğini test eden ve uluslararası kuruluşların devletler arasındaki işbirliğini geliştirmedeki etkilerini sorgulayan ilk ciddi sorundur. Yugoslavya' daki sorunlar üç temel bölüme ayrılarak incelenebilir: Slovenya ve Hırvatistan'daki savaşlar, Bosna' daki savaş ve Kosova Krizi. Tezim, Yugoslavya' daki sorunun bu üç evresiyle ilgili yaptığım ampirik analizlerin ışığında, Batılı güçlerin ne kadar işbirliği sağlayabildiklerini ve NATO, AB ve BAB'm ortak hareket alınmasında ne kadar etkili olduğunu incelemektedir. Yugoslavya' daki sorunlardan çıkartılan sonuçlan dikkate alarak, bu tez ayrıca Batılı güçlerin Avrupa Güvenlik -**£&&*ve Savunma Kimliği ve Ortak Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasının inşa edilmesinde ne kadar işbirliği içerisinde olacakları üzerinde de durmaktadır. Bu tezde, konuya neorealist bakış açısından yaklaşarak, güvenlik sorunlarında uluslararası işbirliği sağlamanın güçlü ortak çıkarlar veya ciddi güvenlik endişeleri söz konusu olmadığı zaman zor gerçekleşeceğini savunmaktayım. Uluslararası kuruluşlar üye ülkelerin kendi çıkarlarım izlemek için kullandıkları araçlar olduğundan, farklı ulusal çıkarlar ya da stratejik hesaplar üye ülkeler arasında işbirliğini güçleştirmekte ve uluslararası kuruluşların güvenlik işbirliği üzerindeki etkilerini azaltmaktadır. Batılı güçler Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği ve Ortak Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasını gerçekleştirmek için birlikte hareket etseler bile, ortak çıkarlardan ve stratejik kaygılardan uzak güvenlik sorunları söz konusu olduğunda, işbirliği olasılığının düşük olduğunu savunmaktayım. vıı

ABSTRACT SECURITY COOPERATION IN POST-COLD WAR EUROPE: THE CASE OF THE YUGOSLAV CONFLICT by Pelin Eralp This thesis examines the prospects of cooperation among Western powers in the post- Cold War European security setting and the impact of the international institutions on achieving cooperation. Europe confronts a diversity of security threats in the post-Cold War era, among which national, ethnic and territorial disputes and regional instability are the most immediate. These new risks have prompted the Western powers to adjust the North Atlantic Treaty Organization (NATO), the European Union (EU) and the Western European Union (WEU) to the changing strategic environment. NATO has redefined its strategic rationale and stressed the development of a European Security and Defense Identity (ESDI) as a part of its transformation process. The Europeans, on the other hand, have intensified their efforts to establish a Common European Security and Defense Policy (CESDP) to increase their say in European security matters. Analyzing these projects and the factors which might promote or hamper their further development and examining cooperation among Western powers in general while dealing with the new threats under the banner of NATO, the EU and the WEU will facilitate a better grasp of the new European security architecture. IVThe Yugoslav war is the first major conflict in the post-Cold War era which tests the capabilities of NATO, the EU and the WEU to maintain security and questions the effectiveness of international institutions on promoting cooperation among states. Based on empirical analyses of the three stages of the Yugoslav conflict, namely, the wars in Slovenia and Croatia, the Bosnian War and the Kosovo Crisis, I examine the extent of cooperation among Western powers, their ability to effectively contain the conflict and the impact of NATO, the EU and the WEU on facilitating joint action. Then taking into consideration what the Yugoslav case demonstrates, I discuss the prospects of cooperation among the Western powers on the formation of the ESDI and the CESDP. Approaching the issue from a neorealist perspective, I argue that international cooperation in security affairs is hard to achieve in the absence of strong common interests or vital security concerns at stake. Since international institutions are instruments of their member states to pursue their interests, diverging national interests or strategic considerations hamper cooperation among member states and minimize the impact of international institutions on security cooperation. In this thesis, I argue that even if the Western powers are able to work together to establish an ESDI and a CESDP, the prospects for cooperation in dealing with the new security challenges too divorced from their common interests and strategic concerns are dim.