A Comparative analysis of foreign direct investment policies of Turkey and Poland

Abstract

KISA ÖZET Türkiye ve Polonya'nın Doğrudan Yabancı Yatırım Politikalarının Karşılaştırmalı Bir Analizi Hazırlayan Mustafa Begün Bu çalışma, esas olarak doğrudan yabancı yatırımları çekme konusunda Türkiye'nin görece başarısız olmasının ve onun bölgesel rakibi olan Polonya'nın bu konudaki başarısının sebeplerini, iki ülkenin yatırım koşullarına atıfta bulunarak bulmaya çalışmaktadır. Bu tez, çeşitli ülkelerin farklı seviyelerde doğrudan yabancı yatırım çekmesini, ekonomik, siyasi ve siyasa ile ilgili faktörlerin bir fonksiyonu olan çekicilik seviyesi ile açıklamayı benimseyen ve doğrudan yabancı yatırım hareketlerini yerel belirleyiciler ve ülkeye özgü donanımlar ile açıklamaya çalışan bir teorik çerçeveye dayanmaktadır. Ulusal hükümetler arasında doğrudan yabancı yatırımları çekme konusunda mevcut olan sıkı bir yarışta başarılı olabilmek, yabancı yatırımcıların beklentilerini karşılamakta tatmin edici bir durumda bulunmayı gerektirir. Türkiye, görünüşte özellikle geniş pazar hacmi ve liberal ekonomisiyle, arzulanan ülkeye özgü niteliklere sahip bulunmaktadır, ancak fiiliyatta, yabancı doğrudan yatırımları çekme konusunda, ekonomik potansiyeline göre, gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının oldukça gerisinde bulunmakta olup, bölgesel bir rakibi olan Polonya ise bu alanda büyük bir basan yakalamış durumdadır. vıBu tez, iki ülkenin, kısaca, siyasal, ekonomik ve siyasa ile ilgili faktörler olmak üzere, yabancı doğrudan yatırımların yerel belirleyicileri niteliğinde olan kriterlerin ışığı altında karşılaştırmasını yapmıştır. Tez, münhasır olarak Türkiye'nin yabancı doğrudan yatırımlar açısından tercih edilmemesine sebep olan idari engeller, yasal sorunlar, yolsuzluk gibi faktörleri göstermekle beraber, özelleştirme politikaları, vergilendirme, hükümetin yabancı yatırımcıya karşı tutumu, siyasal istikrarsızlık, coğrafi yakınlık, emek maliyeti ve Avrupa Birliği üyeliği perspektifi gibi eş zamanlı olarak Türkiye'nin başarısızlığını ve Polonya'nın başarısını açıklayan faktörleri ortaya koymakta ve iki ülke arasındaki farklı seviyelerdeki yabancı doğrudan yatırım girişlerini bu sonuncu faktörlerle açıklamaya çalışmaktadır. Bu tez çalışmasında, özellikle özelleştirme politikaları, makroekonomik istikrar ve Avrupa Birliği üyeliği perspektifinin Polonya'nın Türkiye'den daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekmesine yol açtığı hususu vurgulanmaya çalışmaktadır. vıı

ABSTRACT A Comparative Analysis of Foreign Direct Investment Policies of Turkey and Poland by Mustafa Begun This study has mainly attempted to find out the reasons of relative failure of Turkey against its competitor, Poland to attract foreign direct investment with a specific reference to investment conditions of two countries. The thesis based on the theoretical framework that explains the foreign direct investment flows by locational determinants and country- specific endowments, implying that different countries attract different magnitudes of foreign direct investment due to their attractiveness level as a function of economic, political and policy-related factors they have. The tight competition between national governments to attract more foreign direct investment into their domestic economy requires being in a satisfactory position to meet foreign investors expectations in order to be successful in this race. Seemingly, Turkey has an attractive position in the sense of having desired country-specific endowments, especially by its big market size and liberal economy, but in reality it is far below the average of developing countries in attracting outward foreign direct investment while Poland, a regional competitor developing country, obtained a great success. The thesis compared and contrasted two countries in the light of specific criteria that are related to locational determinants of foreign direct investment, namely, political and policy related factors, economic factors, and the EU factor. IVThe thesis aims to show the factors such as bureaucratic obstacles, legal problems, corruption that specifically make Turkey undesirable for a foreign direct investment and to introduce the other factors such as privatisation policies, taxation, government attitude, economic instability, geographical proximity, labour costs and the impact of the EU that explain the different levels of foreign direct investment between Poland and Turkey. These later group of factors are reasons of Turkey's failure or Poland's success in attracting foreign direct investments. This thesis particularly tries to show that privatisation policies, macroeconomic stability and the EU factors are chief causes leading Poland to have more foreign direct investment and Turkey to attract less.