A Re-evaluation of the Late Bronze to Early Iron age transitional period: Stratigraphic sequence and plain ware of Tarsus-Gözlükule

Abstract

?Geç Tunç Çağından Erken Demir Çağına Geçiş Dönemi'nin YenidenDeğerlendirilmesi: Tarsus-Gözlükule'nin Stratigrafik Yapısı ve Düz Malları?Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Geç Tunç Çağı'ndan (GTÇ) Erken Demir Çağı'na(EDÇ) geçiş bir sosyo-ekomik ve politik karmaşa dönemidir. Tarsus-GözlükuleÇukurova'nın bu dönemde kesintisiz bir stratigrafik yapı gösteren az sayıdakihöyüklerden biridir. Bu çalışmada Gözlükule'nin bu döneme ait stratigrafisi ve düzmallarının gelişimi incelenmiştir.Höyük stratigrafisinin incelenmesi Gözlükule'nin GTÇ'ndan EDÇ'na Geçişdöneminde birbirini takip eden sekiz mimari tabakaya sahip olduğunu göstermiştir. Bumimari katmanların analizi bu dönemde yerleşimin ekonomik koşullarında bir öncekiHitit yerleşimine (GTIIa) göre belirgin bir gerileme olduğunu göstermektedir.Tarsus-Gözlükule'de bulunan (GTIIa ve GTIIb) Hitit seramiği daha öncefarkedilmeyen geniş bir form yelpazesine sahiptir. Ayrıca Hitit coğrafyasındagerçeklestirilen yeni kazılarin ışığında, bu çalışma G. M. A. Hanfmann'in Hititseramiğinin Demir Çağı'nda devam ettiği düşüncesini doğrulamaktadır. Bu dönemdeTarsus-Gözlükule'de çoğunlukla Hitit Düz Malları'nın devamı niteliğindeki çanakçömlek formları kullanılmıştır. Bu devamlılık özellikle kase ve küp formlarındagörülmektedir. Bu çalışma genel olarak mimarideki gerilemeye rağmen Tarsus-Gözlükule'nin Erken Demir Çağı kültürünün GTÇ Hitit mirasının devamı niteliğindeolduğunu kanıtlamaktadır.

The transition from the Late Bronze Age to the Iron Age is a period of socio-economic and political turbulence in the eastern Mediterranean. Tarsus-Gözlükule isone of the prehistoric sites on the Cilician plain providing a continuous stratigraphy ofthis transitional period. In this study the stratigraphic sequence and the development ofplain ware of this transitional period at Tarsus-Gözlükule has been investigated.The re-evaluation of the stratigraphical sequence revealed that there are eightsuccessive architectural layers in the transition from Late Bronze Age to the Iron Age.The analysis of the architectural remains of these layers indicated a remarkable declinein the economic conditions of the site following the destruction of the Hittite town(LBIIa).HMW of LB IIa and IIb has a broad variety of forms previously unrecognized.Also in the light of new archaeological context, present study substantiated the view ofG. M. A. Hanfmann in his 1963 publication pointing out the continuation of HittiteMonochrome Ware in the Early Iron Age plain ware. In this period the plain wareassemblage of Tarsus-Gözlükule is dominated by shapes, which are derived from thepreceding Hittite monochrome shapes. This continuity is visible particularly in jars andbowls. This ceramic evidence seems to indicate that the Early Iron Age population ofTarsus-Gözlükule continued, to a large extent, the cultural heritage of the Late BronzeII period in spite of the break and decline in terms of architecture.